Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Salih Zeki Şahin
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu araştırmanın amacı, gastronominin destinasyonlarda müstakil bir turizm ürünü olarak çeşitlendirilip, çeşitlendirilemeyeceğini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda, üçlü bir araştırma yöntemi gerçekleştirilmiştir. Uygulama alanı olarak belirlenen destinasyona gelen turistlere yönelik anket, destinasyondaki yerel turizm paydaşlarına yönelik mülakat ve destinasyonun gastronomi turizmi arz kaynaklarına yönelik belge/doküman incelemesine dayalı içerik analizleri yapılmış ve katılımcı gözlemler ile desteklenmiştir. Anket verilerinin analizi ile turistlerin; demografik özellikleri, seyahat karakteristikleri, gastronomiye yönelimleri ile destinasyon ve gastronomisine ilişkin verilerin; frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanarak tablolaştırılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklere ilişkin güvenilirlik ve geçerlilik (Cronbach Alfa, Faktör Analizi, KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) ve Bartlett) analizleri yapılarak, geçerlilik ve güvenirliliklerinin yüksek olduğu görülmüştür. Turistlerin, yeni gastronomi ürünlerine yönelik tutum ölçeğine ilişkin vermiş oldukları yanıtların, yapılan faktör analizleri sonucunda tutumlarını ortaya koyan iki boyut (ilgi/istek ve çekince/korku); gastronomiye yönelik görüş ve değerlendirmelerine ilişkin yapılan faktör analizleri sonucunda ise dört temel boyut (kültür, deneyim, deneyimlerin sonuçları ve seyahtlerindeki etkisi) belirlenmiştir. Turistlerin, demografik özellikleri ve seyahat karakteristikleri ile yeni gastronomi ürünlerine yönelik tutumları arasında istatistiksel anlamlı farklılıkların tespiti için bağımsız örneklem t testi ile tek yönlü ANOVA testi; gastronomiye yönelik görüş ve değerlendirmeleri ile demografik özellikleri ve seyahat karakteristikleri arasında istatistiksel anlamlı farklılıkların tespiti için bağımsız örneklem t testi ile tek yönlü ANOVA testi ve yeni gastronomi ürünlerine yönelik tutumları ile gastronomiye yönelik görüş ve değerlendirme ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin tespiti için de korelasyon analizleri yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, turistlerin demografik özelliklerinden; yaşları, cinsiyetleri ve medeni durumları ile yeni gastronomi ürünlerine yönelimleri arasında her iki boyutta da (ilgi/istek, çekince/korku) anlamlı farklılıklar bulunurken; eğitim durumları ile herhangi bir boyutta farklılık bulunmamıştır. Seyahat karakteristiklerinde ise; ziyaret amaçları ve ziyaret sıklıkları ile yeni gastronomi ürünlerine yönelimleri arasında her iki boyutta da (ilgi/istek, çekince/korku) anlamlı farklılıklar bulunduğu; tatil birliktelikleri ve gastronomi harcamalarının, yeni gastronomi ürünlerine yönelimlerinin sadece ilgi/istek boyutu ile arasında anlamlı farklılıklar bulunduğu görülmüştür. Turistlerin gastronomiye yönelik görüş ve değerlendirmelerinin; kültür, deneyim, deneyimlerin sonuçları, seyahatlerine etkisi boyutları ile yeni gastronomi ürünlerine yönelik tutumlarının ilgi/istek boyutu arasında pozitif yönde ve orta derecede anlamlı bir ilişki olduğu; çekince/korku boyutunda, deneyim ve seyahatlerine etkisi boyutları ile yine pozitif yönde ve orta derecede, deneyimlerinin sonuçları ve kültür boyutlarında ise pozitif yönde ancak düşük derecede anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Turistlerin demografik özelliklerinden; yaşları, cinsiyetleri ve eğitim durumları ile gastronomiye yönelik görüş ve değerlendirmeleri arasında dört boyutta da (kültür, deneyim, deneyimlerin sonuçları, seyahatlerine etkisi) anlamlı farklılıklar olmadığı; medeni durumlarında ise deneyim ve deneyimlerin sonuçları boyutları arasında anlamlı farklılıklar olduğu, diğer iki boyutta ise herhangi farklılık olmadığı görüşlmüştür. Seyahat karakteristiklerinde ise; ziyaret sıklıkları ile gastronomiye yönelik görüş ve değerlendirmeleri arasında dört boyutta da (kültür, deneyim, deneyimlerin sonuçları, seyahatlerine etkisi) anlamlı farklılıklar bulunduğu; ziyaret amaçları ve gastronomi harcamaları ile gastronomi deneyimlerinin sonuçları boyutu, tatil birlikteliklerinde ise deneyim boyutu hariç olmak üzere, diğer boyutlarda anlamlı farklılıklar bulunduğu görülmüştür. Ayrıca, destinasyonun özgün ve zengin gastronomi ürün çeşitliliği ile gastronomi turizmi potansiyelinin oldukça yüksek olduğu; gastronomi alanında turistik altyapı, etkinlikler, aktiviteler ve organizasyonlar açısından yeterli düzeyde olmasa da bu alandaki çalışmaların ve yatırımların son dönemlerde arttığı, yerel gastronomi kültürünün, hem müstakil olarak hem de diğer turizm ürünlerinin güçlü bir tamamlayıcısı olarak değerlendirilebileceği, araştırmanın mülakat analizleri ve belge/doküman incelemelerinden ortaya çıkan diğer önemli sonuçlardır.