Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FARMAKOLOJİ (ECZACILIK) ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELİF BİLİM
Danışman: Fatma Akar
Özet:
Bu çalışma kapsamında, diyet içinde yüksek fruktoz verilen sıçanların böbrek dokusunda: böbrek
fonksiyon göstergeleri, glukoz taşıyıcıları, insülin sinyal yolu elemanı (IRS-1) ve inflamatuvar
parametreler incelenmiştir. Bu çalışmada metabolik sendrom modeli, Wistar erkek sıçanlarda içme
suyu içerisinde fruktoz (%20) verilmesi ile oluşturulmuştur. Böbrek fonksiyon göstergelerinden;
üre, ürik asit, kreatinin ve total protein düzeyleri uygun kitler kullanılarak plazma ve böbrekte
ölçülmüştür. Böbrek doku örneklerinde; SGLT2, GLUT5 ve IRS-1 protein düzeyleri Western Blot
yöntemi ile belirlenmiştir. Plazma insülin düzeyleri ELISA kitleri kullanılarak belirlenmiştir.
Çalışmanın amacına uygun olarak, sıçanların plazma ve böbrek doku örneklerinde inflamasyon
göstergelerinden; TNF-α, IL-1β, IL-6 ve NFkB düzeyleri ELISA kitleri kullanılarak belirlenmiştir.
Bu ölçümler sonucunda, yüksek fruktoz grubunda: böbrek fonksiyon göstergelerinden plazma üre
ve ürik asit düzeyinin değişmediği, fakat kreatinin düzeyinin arttığı saptanmıştır. Plazma insülin
düzeyinin anlamlı bir şekilde arttığı saptanmıştır. Western Blot çalışmalarında, fruktoz grubunun
böbrek doku örneklerinde; insülin sinyal yolağı ana elemanlarından IRS-1 protein miktarında
belirgin bir düşüş olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, glukoz taşıyıcılarından SGLT2 düzeyinde artış
gözlenirken, GLUT5 protein miktarında herhangi bir değişiklik olmadığı bulunmuştur. Plazmada
ölçülen inflamasyon faktörlerinden TNF-α, IL-6 ve NFkB düzeylerinin değişmediği, fakat IL-1β
ve IL-10 düzeyinin arttığı saptanmıştır. Böbrek dokusunda ölçtüğümüz inflamasyon faktörlerinden
TNF-α, IL-1β, IL-6 ve NFkB düzeylerinin fruktoz grubunda istatistiki olarak anlamlı şekilde
arttığı saptanmıştır. Bu bulgular, yüksek fruktoz diyetinin, böbrek fonksiyon göstergelerinden
kreatin ve inflamatuvar faktörleri artırarak insülin sinyal yolunu baskılayabileceğini göstermiştir.
Ancak, bu değişiklikler GLUT5'in ekspresyon seviyesindeki değişiklik ile ilişkili bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler : Fruktoz, böbrek, metabolik sendrom, insülin rezistansı,
inflamasyon, glukoz taşıyıcısı