Ulaşım sistemlerinin bütünleştirilmesi açısından Ankara uygulamalarının değerlendirilmesi ve geliştirme önerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Öğrenci: SİBEL CANDAN

Danışman: MUSTAFA KÜRŞAT ÇUBUK

Özet:

Kentlerdeki nüfus artışı ve kentlerin yayılarak büyümesi yolculuk mesa-felerinin uzamasına neden olmuştur. Tarihsel gelişim içinde yaya ve bi-siklete dayalı ulaşım sistemleri yerini motorlu araçlara bırakmış ve buna bağlı olarak ulaşım maliyetleri yükselmiştir. Kentsel nüfusun ve kentte yaşamanın gerektirdiği ekonomik, sosyal ve kültürel faaliyetlerin artma-sı yolculuk talep artışını da beraberinde getirmiştir. Kentlerde yaşama-nın bedeli olarak düşünülen ve gün geçtikçe kanıksanan trafik sıkışıklığı ekonomide önemli kayıplara yol açmaktadır. Üretimde kullanılması ge-reken zamanın durma noktasına gelen trafikte harcanması ülke ekono-misine zarar vermektedir. Ulaşım sorunlarının çözümü olarak nitelendi-rilen yeni yolların, katlı kavşakların, otoparkların yapımı sorunu çözeme-miş tersine talebin artmasına neden olmuştur. Kentte tarihi ve insani değerlere saygılı, enerjiyi etkin kullanan, çevresel değerleri koruyan, ya-tırımı ve işletmesi ekonomik olan, güvenli, konforlu, ekonomik, emniyet-li, hızlı ve düşük ücretle yüksek erişebilirlik sağlayan, kentliler arasında eşitsizlik yaratmayan, sosyal, kültürel ve ekonomik yaşantıyı canlandı-ran bir ulaşım sistemine kentlerin ve kentlilerin ihtiyacı vardır. Bu amaç- ii la yaya, bisiklet, otomobil, ara toplutaşım türleri (taksi-dolmuş, mini-büs), otobüs, raylı sistemler (tramvay, hafif raylı sistem, metro, banliyö treni) ve vapur gibi farklı teknolojik özelliklere ve kapasitelere sahip ula-şım türlerinin kentiçi ulaşım sistemi içinde birbiri ile rekabet eden değil, birbirini tamamlayan, bütünleyen bir sistem oluşturması gerekmektedir. Çalışmada öncelikle ulaşım türlerinin özellikleri, kısıtları, avantajları ve sakıncaları incelenmektedir. Daha sonra bütünleşme yaklaşımları temel unsurlarının (hat, güzergah, fiyat tarifesi, bilet teknolojisi ve aktarma a-lanlarının fiziksel düzenleme boyutları gibi) genel düzenleme ilkeleri be-lirtilerek, dünya ve ülkemiz kentlerindeki uygulamalar değerlendirilmek-tedir. Çalışmada Ankara'daki uygulamalar ayrıntısı ile incelenmekte, Kı-zılay-Batıkent arasındaki mevcut metro hattının ve Aşti-Dikimevi Anka-ray hafif raylı sistemlerinin besleyici servislerle entegrasyonunda karşı-laşılan sorunlar değerlendirilmekte ve öneriler geliştirilmektedir.