Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA NUR GEDİK
Danışman: Hatice Bekir
Özet:
Araştırmada, anasınıflarında yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim alan ve almayan çocukların
dil gelişimi ve yaratıcı düşünme becerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tarama modelinde
planlanan araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Gaziantep İli
Şehitkâmil merkez ilçesinde bir ilkokul bünyesinde bulunan anasınıflarına devam eden 101
çocuk oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Genel Bilgi Formu”, “Torrance
Yaratıcı Düşünme Testi (TYDT)” ve “Okul Öncesi Dil Ölçeği-5 (Preschool Language Scale-
5, (PLS-5))” kullanılmıştır. Verilerin analizinde çocukların kişisel özellikleri ile ilgili
tanımlayıcı analizler için ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Kolmogorov
normallik analizi sonucu veriler normal dağılım göstermediğinden ölçek ve alt boyut
puanlarının demografik değişkenlere göre farklılık gösterme durumu parametrik olmayan
test tekniklerinden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis kullanılarak analiz edilmiştir.
Kruskal Wallis testi sonucu anlamlı çıkan farklılıklarda grup farklılıklarını inceleyebilmek
amacıyla Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yabancı uyruklu
akranlarıyla eğitim alan ve almayan çocukların dil gelişimi ve yaratıcı düşünme becerilerinin
anlamlı şekilde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Anasınıflarında yabancı uyruklu
akranlarıyla eğitim alan ve almayan çocukların cinsiyet ve yaş değişkenine göre PLS-5 alt
boyutları; alıcı dil, ifade edici dil ve toplam dil puanı arasında anlamlı bir farklılık olmadığı
tespit edilmiştir. Yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim alan çocukların PLS-5 alt boyutları;
alıcı dil, ifade edici dil ve toplam dil puanı arasında anne öğrenim durumuna göre anlamlı
bir farklılık olmadığı, yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim almayan çocukların ise PLS-5 alt
boyutları; ifade edici dil ve toplam dil puanı arasında anlamlı bir farklılık olmadığı ancak
alıcı dil alt boyutunda anne öğrenim durumuna göre anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur.
Yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim alan ve almayan çocukların TYDT; akıcılık, orijinallik,
başlıkların soyutluğu, erken kapanmaya direnç, zenginleştirme, yaratıcı kuvvetler listesi alt
boyut puanlarında ve toplam şekilsel puanları cinsiyet ve anne öğrenim durumuna göre
değişmemektedir. Yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim alan çocukların TYDT; başlıkların
soyutluğu alt boyutları ve toplam şekilsel puanlarının, yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim
almayan çocukların ise akıcılık ve orijinallik alt boyut puanları yaşa göre değişmektedir.
Ayrıca yabancı uyruklu akranlarıyla eğitim alan ve almayan çocukların PLS-5 alt
boyutlarından olan alıcı dil, ifade edici dil, toplam dil puanıyla TYDT; yaratıcı kuvvetler
listesi ve yaratıcı düşünme becerileri toplam şekilsel puanı arasında pozitif yönlü orta düzey
bir ilişki olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler : Dil gelişimi, yaratıcı düşünme, anasınıfı, yabancı uyruklu