Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yusuf Uyar
Danışman: MURAT ÖZBAY
Özet:Bu araştırmanın amacı ortaokul 6 ve 8. sınıf öğrencilerinin öz düzenlemeye dayalı okuma becerilerini geliştirmek ve bu gelişimin anlama üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırmada bu iki amaç için iki ayrı desen kullanılmıştır. Öz düzenlemeye dayalı okuma becerisinin gelişimini incelemek için nitel ve nicel verilerin bir arada toplandığı ve yorumlandığı karma yöntem- üçgenleme deseni kullanılmıştır. Öz düzenlemeye dayalı okuma becerisini geliştirmeye yönelik deneysel müdahalenin okuduğunu anlama üzerindeki etkisini belirlemek için ise eşleştirilmiş öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubunda 2 deney ve 4 kontrol grubuna atanan toplam 72 öğrenci yer almıştır. Araştırmanın nicel verileri kişisel bilgi formu, okuduğunu anlama testleri, ve tutum ölçeği ile toplanmıştır. Nitel veriler gözlem, yarı yapılandırılmış ve yapılandırılmamış görüşmeler ve doküman analizi teknikleri kullanılarak toplanmıştır. Deneysel müdahalenin kuramsal temellerini okuma eğitimi alanında İşlemsel Okuma Modeli, öz düzenlemeye dayalı öğrenme alanında ise sosyokültürel yaklaşım oluşturmuştur. Bu doğrultuda çalışmanın sağlam bir yapı üzerine oturtulmasını sağlamak için hem okuma eğitimi hem de öz düzenlemeye dayalı öğrenme alanındaki birikimi bir araya getiren Öz Düzenlemeye Dayalı Okuma Modeli geliştirilmiştir. Daha sonra bu modele uygun olarak deney gruplarında yer alan öğrencilere bilişsel stratejiler ve üst bilişsel izleme straejisi Kademeli Sorumluluk Devri Modeli esas alınarak doğrudan öğretimle, diğer üst bilişsel stratejiler ile öz düzenleme stratejileriyse dolaylı öğretimle yani model olarak öğretilmiştir. Motivasyon yapılarının her birine ilgili literatürden hareketle müdahalede bulunulmuştur. Son olarak karmaşık görevler kullanılarak öz düzenlemeye dayalı okumanın doğal sınıf ortamındaki gelişimi deney gruplarında desteklenmiştir. Araştırma sonuçları her iki sınıf düzeyindeki deney gruplarında öz düzenlemeye dayalı okumanın geliştiğini göstermiştir. Bu gruplardaki öğrencilerin motivasyonlarının yükseldiğine, bağımsız olarak hedeflenen stratejileri kullandıklarına yönelik kanıtlar toplanmıştır. Son olarak deneysel işlem sonrasında deney gruplarındaki öğrencilerin okuduğunu anlama düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir yükselme tespit edilirken, kontrol gruplarında önemli bir değişim olmadığı belirlenmiştir.