Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Dijital Okuryazarlık Düzeyleri ile Eğitim Bilişim Ağı (EBA)’na Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUBA DOĞAN

Danışman: Semra Benzer

Özet:

Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeyleri ve eğitim bilişim ağı (EBA)’na yönelik tutumlarını cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve hizmet yılı değişkenlerine göre incelenmesidir. Araştırmada nicel araştırma yönteminden betimsel ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Gaziantep ili Şahinbey ve Şehitkâmil ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokulunda görev yapmakta olan fen bilimleri öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Dijital Okuryazarlık Ölçeği” ve “Eğitim Bilişim Ağı Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın elde edilen verilerin analizinde verilerin normal dağılım göstermemesi sebebiyle parametrik olmayan testler kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde Mann-Whitney U testi, Kruskal- Wallis testi ve dijital okuryazarlık düzeyleri ile eğitim bilişim ağı (EBA)’na yönelik tutumları arasındaki ilişki olup olmadığını belirlemek için Spearman Korelasyon testleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi sonucunda fen bilimleri öğretmenlerin dijital okuryazarlık düzeylerinin orta düzeyde oldukları belirlenmiştir. Fen bilimleri öğretmenlerinin dijital okuryazarlık ölçeğin alt boyutlarından “genel bilgi ve işlevsel beceriler” boyutunda ise cinsiyete göre erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere göre dijital okuryazarlık düzeylerin yüksek olduğu görülmüştür. Dijital okuryazarlık düzeyleri yaş değişkenine göre incelendiğinde, ölçeğin ortalama puanında ve alt boyutlarından “etik ve sorumluluk”, “günlük kullanım”, “gizlilik ve güvenlik”, “sosyal boyut” 21-30 yaş aralığı ve 41-50 yaş aralığındaki gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Dijital okuryazarlık düzeyleri eğitim durumu değişkenine göre incelendiğinde, “genel bilgi ve işlevsel beceriler” alt boyutunda ise gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmüştür. Hizmet yılı değişkenine göre incelendiğinde ise ölçeğin ortalama puanı ve “etik ve sorumluluk”, “sosyal boyut”, “günlük kullanım”, “gizlilik ve güvenlik” alt boyutlarında ise 1-10 hizmet yılı ve 11-20 hizmet yılı gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmüştür. Fen bilimleri öğretmenlerinin EBA’ya yönelik tutumların iyi düzeyde olumlu bir tutuma sahip oldukları belirlenmiştir. Fen bilimleri öğretmenlerinin EBA’ya yönelik tutumlarının cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve hizmet yılı değişkenliklerine göre incelendiğinde EBA tutum ölçeği ve alt gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Fen bilimleri öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeyleri ve EBA tutumları arasında doğrusal bir ilişkinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Dijital Okuryazarlık, EBA, Fen bilimleri öğretmenleri