Anadolu otoyolu Kahramankazan-Gerede arasındaki yol yapılarının kuşlar (Avifauna) tarafından kullanımının araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE SEYFE

Danışman: Abdullah Hasbenli

Özet:

Bu çalışmada, Anadolu otoyolunun Kahramankazan-Gerede güzergahında bulunan çeşitli amaçlarla yapılmış olan; menfez, dere geçişi, su kanalı, altgeçit, üstgeçit, köprü ve viyadük olmak üzere 7 farklı yapı tipindeki otoyol yapılarını ve bunlara ek olarak su kanalları ve bazı menfezlerle bağlantılı beton drenaj duvarları incelenmiştir. Çalışma ile bu yapıları kullanan kuş türlerini, bu türlerin tercih ettikleri yapı tiplerini ve EUNIS habitat tiplerini belirlemek, ayrıca Türkiye’de ilk defa mesafe örnekleme yöntemi kullanılarak kuşların yapılardaki yuva yoğunluk tahminini yapmak amaçlanmıştır. Çalışma 2018 yılı Mayıs–Eylül ayları arasında gerçekleştirilmiştir. Otoyol yapılarını yuva ve tünek olarak kullanan toplam 16 kuş türü belirlenmiştir. Bu türlerden 10 tanesi bu alanları yuvalanma amacıyla, 6 tanesi de tüneme amacıyla kullanmaktadır. Ayrıca bu türlerden 3’ünün de hem yuvalama hem de tüneme amacıyla kullandığı belirlenmiştir. Çalışmada, yapılardaki yuva sayısının en fazla menfezlerle ve su kanallarıyla bağlantılı beton drenaj kanallarındaki deliklerde olduğu ve yapılardaki tünek sayısının ise en fazla üst geçitlerde olduğu tespit edilmiştir. Buna bağlı olarak yapılardaki en fazla yuva sayısının Dağ kuyruksallayanı (Motacilla cinerea) / Ak kuyruksallayan (Motacilla alba) türüne ait olduğu, en fazla tünek sayısının ise Güvercin (Columba livia) türüne ait olduğu belirlenmiştir. En fazla tercih ettikleri EUNIS habitat tipinin ise G5 habitatı olduğu belirlenmiştir. Mesafe örnekleme yöntemi ile yuva yoğunluğu tahmininin en fazla su kanalının kapalı kısmında olduğu belirlenmiştir. Çalışmada gözlemlenen kuş türlerine ve yapılara ait bilgiler, fotoğraflar ve çalışılan otoyola ait EUNIS habitat haritası verilmiştir