Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tarık Buyruk
Danışman: LALE BALAS
Özet:Bir kıyı bölgesini etkileyen rüzgâr ve dalgaların genel özelliklerini belirten rüzgâr ve dalga iklimi, tüm kıyı ve deniz etkinlikleri için göz önüne alınması gereken temel bir unsurdur. Kıyı yönetimi, mühendisliği, planlaması, geliştirmesi etkinlikleriyle ilgilenenler için CBS tabanlı elektronik rüzgâr ve dalga iklimi çok değerli bir kaynaktır. Günümüzde potansiyel enerji kaynaklarının gelişen teknoloji ve yaşam standartlarının gelişimiyle zamanla tükeneceğinin öngörülmesi, son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilgiyi arttırmıştır. Rüzgar enerjisi ve dalga enerjisi yenilenebilir enerji kaynaklarının en önemlileri arasındadır. Bu tez çalışmasında, Türkiye kıyılarında toplam beş veri seti ile çalışılmıştır. Bu veri setlerinden üç farklı veri seti ile rüzgar ve rüzgar enerji iklimi, dört farklı veri seti ile dalga ve dalga enerji iklimi üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Veri setleri; Meteoroloji Genel Müdürlüğünden alınan Türkiye kıyılarındaki meteoroloji istasyonlarının 1970-2016 yılları arasındaki rüzgar ölçüm verileri, 2000-2016 yılları arasındaki Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmini Merkezi (ECMWF) operasyonel arşiv ve ERA-Interim rüzgar verileri, 2000-2016 yılları arasındaki ECMWF üçüncü nesil dalga tahmin modelleri olan WAM ve ERA-Interim dalga tahmin verileridir. Beş farklı veri seti için CBS destekli Üç Boyutlu Hidrodinamik Sayısal Taşınım Modeli olan Hydrotam-3D modeli kullanılarak Türkiye kıyıları elektronik rüzgar ve dalga ikimi ile rüzgar enerji ve dalga enerji iklimi hazırlanmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Modelde, ECMWF'den alınan rüzgar verileri ve dalga tahmin verileri için 220 ila 420 doğu boylamları ve 330 ila 450 kuzey enlemleri arasında 0,1°×0,1° alansal çözünürlük ve 6 saatlik zaman aralığı uygulanmıştır. Türkiye kıyılarındaki su kütlelerinin tamamı incelenerek Karadeniz kıyılarında 41, Marmara Denizi kıyılarında 30, Ege Denizi kıyılarında 54 ve Akdeniz kıyılarında 55 olmak üzere toplam 180 adet inceleme noktası seçilmiştir. Seçilen inceleme noktalarına en yakın 180 koordinatın ECMWF'den alınan rüzgar verileri ve dalga tahmin verileri ile bu noktalara kıyıdaki en yakın 67 adet meteoroloji istasyonunun rüzgar ölçüm verileri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Türkiye kıyılarının tamamı incelendiğinde; Bozcaada, Gökçeada ve Çeşme kıyıları ve açıklarında en yüksek rüzgar ve rüzgar enerji potansiyelinin, Batı Karadeniz kıyılarında ve açıklarında ise en yüksek dalga ve dalga enerji potansiyelinin bulunduğu belirlenmiştir.