Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA ÖZYOLCİ
Danışman: Selma Çalışkan
Özet:
Bu çalışma böceklerde iletişimde önemli rol oynayan timpanal organ yapısının Lepidoptera taksonlarının sınıflandırılmasında ki yeri ve önemini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Timpanal organ böceklerde ses almada görev yapan bir çeşit duyu organıdır. Hayvanların iletişiminde algılama, predatörlerden kaçma, savunma, eşey bulma ve seçme, haberleşme, sosyal etkileşimlerini sağlamada önemli rol oynar. Farklı böcek gruplarında farklı yerlerde konumlanmıştır. Çalışmada Lepidoptera takımı içerisinde yer alan Pyralidae ve Crambidae familyasına ait taksonlarda timpanal organın morfolojik yapısı detaylı olarak araştırılmıştır. Türkiye’de bu konuda yapılmış ilk çalışmadır. Timpanal organ yapısına ait kısımlar ilk kez detaylı olarak incelenmiş ve tanısal olarak değerlendirilmiştir. Toplam 34 türe ait 200 birey incelenmiştir. İncelenen taksonların dağılımı: Pyralidae familyasına ait 2 alt familya (Pyralinae, Phycitinae) ve 4 tribusa (Phycitini, Pyralini, Endotrichini, Anerastiini) ait toplam 14 tür; Crambidae familyasına ait 7 alt familya (Pyraustinae, Evergestinae, Crambinae, Spilomelinae, Odontiinae, Acentropinae, Scopariinae) ve 9 tribusa (Margaroniini, Crambini, Pyraustini, Nomophilini, Agroterini, Odontiini, Argyractini, Scopariini, Evergestini) ait toplam 20 türdür. Timpanal organ yapısına ait sakkus timpani, bulla timpani, praesinktoryum, prosessus spiniform, prosessus timpani, pons timpani, rugae odontinae, interosegmental torako abdominal membran, venula, zona glabra timpani, paraspina, timpanum ve konjunktivum gibi kısımların morfolojileri karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Söz konusu karakterlerin Pyralidae ve Crambidae alt familyalarında taksonların ayrımında ayırt edici karakterler olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Lepidoptera, Pyraloidea, Pyralidae, Crambidae, timpanal organ, morfoloji