Hamile bireylerde periodontal hastalık farkındalığının irdelenmesi ve periodontal tedavi sonrası değişikliklerin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: MURAT ÇAĞLAR SUNGUR

Danışman: NURDAN ÖZMERİÇ KURTULUŞ

Özet:

Hamilelik sırasında yaşanan hormonal değişikliklerin, periodontal sağlığa ve periodontal sağlığın da hamilelik ve sonuçları üzerine erken ve düşük doğum ağırlığı gibi olumsuz etkileri olduğu çok sayıda yayınla gösterilmiştir. Bu çalışma, hamile bireylerde periodontal hastalık farkındalığının irdelenmesi, diş yüzeyi temizliği ile kök yüzeyi düzleştirmesini içeren faz I periodontal tedavinin dokulara etkilerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu çalışma Ankara Zekai Tahir Burak Kadın Doğum Hastanesi‟ne başvuran 300 gönüllü hamile birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bireylere yaş, eğitim düzeyi, hamilelik sayısı ve kaçıncı trimesterde oldukları gibi demografik özellikleri, diş fırçalama ve arayüz bakımı gibi oral hijyen alışkanlıkları, periodontal hastalık ve hamileliklerine etkileri ile ilgili bilgilerini sorgulayan bir kesitsel anket uygulanmıştır. Her bireyin CPI skoru ve DMFT indeksi ölçülerek kaydedilmiş ve her bireye oral hijyen eğitimi verilmiştir. 300 birey arasından seçilen 14 birinci (A grubu) ve 14 ikinci trimesterdeki (B grubu) bireye diş yüzey temizliği ve kök yüzeyi düzleştirmesini içeren faz I periodontal tedavi uygulanmış ve plak indeksi, gingival indeks ve cep derinlikleri ölçülerek kaydedilmiştir. Elde edilen veriler Kruskall Wallis ve Mann Whitney U testi, ki-kare (x2), t testi ve tekrarlı öçümlerde varyans analizi yapılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre hamile bireylerde eğitim düzeyi arttıkça diş fırçalama (p<0,001) ve arayüz bakımı (p=0,006) anlamlı olarak artmıştır. Eğitim seviyesine göre periodontal hastalık farkındalığı ile ilgili sorulara verilen cevaplar arasında anlamlı fark olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Eğitim seviyesi arttıkça bireyler hamilelik sonuçları ve periodontal sağlık arasında ilişki olduğunu belirtmektedir (p<0,001). Eğitim düzeyi arttıkça CPI skorlarında anlamlı bir düşüş (p<0,001) görülürken DMFT skorlarında fark gözlenmemiştir (p=0,378). Trimesterlerine göre karşılaştırıldığında CPI (p=0,257) ve DMFT (p=0,291) skorlarında fark bulunamamış ancak hamilelik sayısının CPI skorlarını anlamlı şekilde etkilediği görülmüştür (p=0,006). Hamilelik sayısı arttıkça düzenli diş fırçalama (p=0,0016) ve arayüz bakımının (0,028) anlamlı olarak düşme eğiliminde olduğu gözlenmiştir. Hamilelik sayısına göre periodontal sağlık bilgisi sorularına verilen cevaplar arasında fark gözlenmemiştir (p>0,005). A ve B gruplarının 3 farklı zaman diliminde ölçülen plak indeksi, gingival indeks ve cep derinliklerinde fark olduğu bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak eğitim seviyesi hamile bireylerin periodontal farkındalıklarını etkilemekte ancak hamilelik sayısı etkilememektedir. Hamilelik sırasında uygulanan periodontal tedavi ve oral hijyen eğitimi periodontal sağlık üzerinde olumlu etki göstermektedir.