Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜVEN DERE
Danışman: Mehmet Günay
Özet:
Günümüzde dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de fiziksel hareketsizlik sağlığı tehdit eder boyutlara ulaşmış, yapılan bir çalışmada fiziksel hareketsizliğin erkeklerde %77, kadınlarda ise %87 gibi yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Devam etmekte olan COVID-19 salgını dolayısıyla bu oranın ciddi biçimde arttığı dikkate alındığında fiziksel hareketsizliğin toplum sağlığını tehdit etmeye devam ettiği ve yakın gelecekte bu problemin devam edeceği ifade edilebilir. Tezin konusunu teşkil eden ‘’Çalışan bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin iş performansları üzerine etkilerinin araştırılması’’ adlı bu çalışmanın evreni Ankara’da çalışan kişilerdir. Örneklem ise Ankara’da çalışan kamu personelidir. Fiziksel aktivitenin güdülenme, tatmin ve performansla ilişkisini ortaya koymayı hedefleyen bu çalışmanın teorik arka planında fiziksel aktivite icra etmede bireyin otokontrol sistemi üzerinde etkili olduğu değerlendirilen Öz-Belirleme Kuramına yer verilmiştir. Ankara’da yaşayan kamu çalışanları örnekleminde yapılan bu çalışmada kamudaki iş performansının ve iş tatmin düzeyinin artırılması kapsamında fiziksel aktivite düzeyinin ne derecede etkili olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada veri analiz yöntemi kapsamında anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada pandemi nedeniyle veriler çevrimiçi sistem üzerinden toplanmıştır. Araştırmada çalışanların iş performans düzeylerini ölçmek için “İş Performansı Ölçeği”, İş Tatmin düzeylerini ölçmek için “Minnesota İş Tatmini Ölçeği” ve Fiziksel Aktivite düzeylerini ölçmek için ise “IPAQ Uluslararası Fiziksel Aktivite Değerlendirme Anketi Kısa Formu” kullanılmıştır. Araştırmaya 443 kişi gönüllülük esasına göre katılmış, 132 anket yanlış ve eksik doldurulduğundan analiz dışında bırakılmıştır. Toplam 311 kişinin yanıtları araştırmaya dahil edilmiştir. Çalışma sonucunda fiziksel aktivite düzeyinin çalışanların iş tatmini düzeylerini (r2=0,124 ve F=45,018) ve performans algılarını (r2=0,141 ve F=52,070) pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı şekilde yordadığı tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca iş tatmininin algılanan iş performansını pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı (r2=0,231 ve F=94,233) şekilde yordadığı da tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar yazındaki bulgularla örtüşmektedir. Araştırmada elde edilen bir diğer önemli sonuç ise kamuda çalışan bireylerin icra ettikleri fiziksel aktivitenin şiddetinden ziyade fiziksel aktivite icra ettikleri gün sayısı ile iş tatmin düzeyleri ve algıladıkları iş performansı arasındaki ilişkinin daha önemli olduğudur. Çalışan örneklemi üzerinde yapılacak müteakip araştırmalarda; fiziksel aktivitenin ölçümünde fiziksel aktivite sürekliliği ile şiddeti ve bu her ikisinin çalışanların algıladıkları iş tatmini ve iş performansı üzerindeki etkisinin karşılaştırmalı olarak incelenmesinin, yine aynı örnekleme ilişkin farklı meslek gruplarının çalışmalara dahil edilmesinin faydalı olacağı kıymetlendirilmektedir.
Anahtar kelimeler : Fiziksel aktivite, iş performansı, iş tatmini