Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: TÜRKAN GÜLER ARI
Danışman: MUAMMER NURLU
Özet:Yurt dışında yaşayan yurttaşlarımızın ana dili eğitimi, öğrencilerin üstün bir dil yeterliliğine ulaşabilmeleri açısından çok önemlidir. Bu tezde, yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının ve velilerin ana dili öğrenme tutumları incelenmiştir. Araştırmada cevabı aranan temel soru, iki dilli Türk çocuklarının ve velilerinin ana dili Türkçeyi öğrenmeye yönelik görüşlerinin neler olduğudur. Bu araştırma sonunda, yurt dışında yaşayan Türk çocukları için uygulanacak ana dili eğitimi politikalarına ışık tutulması hedeflenmektedir. Araştırma, iki dilli Türk çocuklarının ve velilerin ana dili Türkçeyi öğrenmeye yönelik algıları/görüşlerinin incelenmesi için gerçekleştirilen tarama modelinde bir araştırmadır. Araştırma evreni, yurt dışında Türkçe ve Türk Kültürü dersine giren iki dilli Türk öğrenciler ve bu dersleri alan öğrencilerin velileridir. Çalışma evreni ise Fransaznın Aisne Bölgesizndeki okullarda, Türkçe ve Türk Kültürü dersine giren iki dilli Türk öğrenciler ve bu dersleri alan öğrencilerin velileridir. Çalışmanın örneklemi ise Bohain, Saint-Quentin, Hamm, Quievrechain illerindeki 5 okulda 2., 3., 4. ve 5. sınıfa devam eden Türkçe ve Türk Kültürü derslerine katılmakta olan 51 öğrenci ve bu bölgelerdeki 29 veliden oluşmaktadır. Katılımcıların belirlenmesinde cinsiyet, yaş, doğum yeri gibi herhangi bir değişken açısından bir ölçüt belirlenmemiş olup örneklemdeki tüm öğrencilerin ve velilerin araştırma sürecine dahil edilmesine çalışılmıştır. Araştırma kapsamında öğrencilere, iki dilli Türk öğrenciler için geliştirilen anket uygulanmıştır. İlk bölümü 14 sorudan oluşan ve öğrencilerin cinsiyet, yaş, konuştuğu dil gibi demografik bilgilerini araştıran bu anketin ikinci kısmı öğrencilerin Türkçe ve Türkçe dersleri ile ilgili düşüncelerini inceleyen 3zlü Likert tipinde 41 maddeden oluşmaktadır. Anketin son bölümünde ise öğrencilere Türkçe derslerine devam etme nedenleriyle ilgili 3zlü Likert tipinde 16 soru sorulmuştur. Ayrıca öğrencilerden Katılmıyorum (1), Kısmen katılıyorum (2) ve Katılıyorum (3) tepki seçeneklerinden birini işaretlemeleri istenmiştir. Öğrenci velilerine ise ilk olarak kişisel, ailevi, ekonomik durumu gibi bilgileri araştıran demografik bilgi formu ve çocuklarının Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin görüşlerini belirlemeyi amaçlayan ve dokuz açık uçlu sorudan oluşan anket uygulanmıştır. Ankete katılan velilerin Türkçe derslerine yönelik algıları/görüşleri bu açık uçlu sorular yardımıyla toplanmıştır. Ankete verilen cevaplar çocukların Türkçe öğrenmelerine yönelik amaçları, Türkçe öğrenme ve kullanma etkinlikleri, Türkçe kullanmada karşılaştıkları sorunlar ve öneriler altında incelenmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin analiz edilmesinde betimsel analiz yöntemlerinden (yüzde, frekans) yararlanılmıştır. İstatistiksel analizlerin yapılmasında sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılan bir paket programdan (SPSS 21.0 programı) yararlanılmıştır. Ayrıca iki dilli Türk öğrencilerin Türkçe, Türkçe dersi ile ilgili görüşleri ile Türkçe derslerine devam etme nedenlerinin bazı değişkenlere (cinsiyet, yaş, annenin doğum yeri, babanın doğum yeri vb.) göre farklılığının incelenmesi için Pearsonzs ki-kare testinden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonuçları, iki dilli Türk çocuklarının ana dili Türkçeyi öğrenmeye ilişkin tutumlarını, Fransazdaki iki dilli Türk çocuklarının ana dilini öğrenme durumlarına ilişkin veli görüşlerini ve Türk çocuklarının Türkçeyi kullanma ile ilgili sorunlarının çözümüne yönelik önerilerini ortaya koymaktadır.