Akıllı şebeke metrolojisi: Güneş enerji santrali için bir vaka çalışması - ölçüm belirsizliğinin güvenilirlik ve ekonomik etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Gamze KUCUR

Danışman: Güngör Bal

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Teknolojinin gelişmesine bağlı olarak artan enerji ihtiyacı ve tükenen dünya kaynakları; yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretimini arttırmıştır. Enerji üretiminden tüketimine doğru olan tek yönlü akış; üretenleri, iletenleri, dağıtanları ve kullanıcıları etkileyen çift yönlü üretim ve tüketim akışına dönüşmüştür. Karmaşıklaşan ve artan enerji üretim ve tüketim ağı; akıllı şebekelerin ve adil ticaretin önemini arttırmıştır. Taraflar arasında çift yönlü enerji ve güç akışlarının ölçümüne dayanan ekonomik alışveriş; izleme ve kontrol için kullanılan verilerin doğruluk ve güvenilirliğinin sağlanmasını ve sürekliliğini zorunlu kılar. Ölçümlerin güvenilirlik ve doğruluğu da ancak bir izlenebilirlik zincirine dahil olursa ve ölçüm belirsizliği ile birlikte ifade edilirse metrolojik olarak anlamlıdır. Fotovoltaik enerji santralleri, doğal kaynak kullanarak enerji ürettiğinden dolayı hâlihazırda belirsizlikler içermektedir, bu nedenle sistem stabilitesini etkileyen her etken önemlidir. Bu belirsizliklerin üzerine ölçümlerden kaynaklanan belirsizlikler de eklendiğinde, durum daha kararsız hale gelir. Bu nedenle ölçümlerin belirsizliğini en doğru şekilde tahmin etmeye çalışmak; bilimsel gelişime katkıda bulunduğu gibi projenin finansal risklerini daha net belirlemekte yatırımcılara rehberlik eder. Dolayısıyla sistemin toplam ölçüm belirsizliğinin ve buna bağlı finansal boyutların, ilgili tüm taraflar için ortaya konması önemlidir. Bu çalışmada, Kırşehir’de 594 kWp DC / 500 kWe AC kurulu güce sahip bir güneş enerjisi santralinin toplam genişletilmiş ölçüm belirsizliği, üretim tekrarlanabilirliği, fotovoltaik modüller, inverterler, dağıtım trafosu, akım trafosu, gerilim trafosu, DC/AC kablolama ve akıllı sayaçtan kaynaklanan faktörler dikkate alınarak hesaplanmıştır. Hesaplanan genişletilmiş ölçüm belirsizliğinin sebep olabileceği finansal etki incelenerek yatırımlarda risk değerlendirme faktörü olarak dikkate alınması gerektiği ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler : Ölçüm belirsizliği, akıllı şebekeler, güneş enerji santrali, solar metroloji, ekonomik etkiler