Farklı tipte işgücüne sahip maliyet yönelimli paralel montaj hattı dengeleme problemi için modelleme ve çözüm yaklaşımları


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SERHAN KÖKHAN

Danışman: ÖMER FARUK BAYKOÇ

Özet:

Değişen üretim dinamikleri ve müşteri beklentileri, özellikle üretim ortamlarında yeni teknolojilerin, üretim, yöntem, stratejilerin sahada etkin bir şekilde kullanılmasını gerekli kılmıştır. Bu sürecin bir çıktısı olarak yıkıcı teknolojiler başlığı altında özellikle üretim ortamlarında da değişimi zorlayan bu teknolojik gelişmeler, birçok yeni çalışma alanının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Doğru planlama ve etkin stratejiler ile yönetilmesi gereken bu değişim sürecinde özellikle üretim alanında etkin üretim modellerinin tasarlanması ve doğrulanması önem kazanmıştır. Bu çalışmada, özel bir montaj hattı dengeleme problemi sınıfı olan ve literatürde önemli ve yeni bir alan olan insan-robot etkileşimli maliyet yönelimli paralel montaj hattı için bir modelleme ve çözüm yaklaşımı sunulmuştur. Çalışma kapsamında literatürde kullanılan mevcut paralel montaj hattı görev seti örnekleri ile problem yapısına uygun yeni görev setleri oluşturulmuştur. Daha sonra ele alınan problem karma tamsayılı doğrusal programlama modeli olarak formüle edilmiş ve 53 göreve kadar olurlu/eniyi sonuçlar elde edilmiştir. Problemin NP-Zor yapısından dolayı matematiksel modelle belli bir görev sayısından sonra çözüm bulunamaması nedeniyle büyük boyutlu problemler için temel bir sezgisel arama metodu olan COMSOAL çözüm algoritması sunulmuştur. Ayrıca daha etkin sonuçlar elde edilebilmesi için bir Tavlama Benzetimi algoritması kullanılmış ve diğer çözüm metodları ile karşılaştırılmıştır. Bu tez ile farklı tiplerde iş gücü ile maliyet yönelimli paralel montaj hattı dengeleme problemi ilk kez ele alınmıştır.