Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Öğrenci: TÜLİN İLHAN
Danışman: EBRU KILIÇARSLAN TÖRÜNER
Özet:Neonatallerde stoma yönetiminde temel amaç; üst düzey bakımı ekip işbirliği ve kanıta dayalı hemşireliği kullanarak geliştirmektir. Bunun için gerekli kriterlerin temel başlıkları ise; ostomi bakımının uygun yapılması ve sağlık profesyonellerinin eğitimlerinin ve uygulamalarının izlenmesidir. Yöntem: Türkiye?de Ankara şehrinde 2012-2013 yılları arasında bir hastanenin yenidoğan yoğun bakım ünitesinde çalışmakta olan hemşirelerin peristomal cilt bakımı konusunda bilgi ve becerilerini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Veriler, hemsirelerin ve neonatallerin tanıtıcı özelliklerini, hemşirelerin stoma bakımı konusundaki bilgi ve becerilerini değerlendirmek üzere hazırlanan formlar ile toplanmıştır. Araştırmada hemşirelerin bilgi ve beceri düzeylerini belirlemek amacıyla kullanılan formlar literatür taranarak ve 9 uzman görüşü alınarak oluşturulmuştur. Bilgi formu 120 hemşire tarafından, beceri formu ise araştırmacı tarafından stoma bakımı veren 75 hemşire gözlenerek doldurulmuştur. Bilgi formu en az 0 en çok 100 puan arasında 14 sorudan oluşmuştur. Beceri değerlendirme formu ise 26 basamaktan oluşmuştur. Her bir basamağın değerlendirilmesi ?doğru uygulandı?, ?yanlış/eksik uygulandı?, ?uygulanmadı? ya da ?N/A? olarak yapıldı. Beceri formundan en az 0 en çok 84 puan alınabilmektedir. Verilerin analizinde Mann Withney U, Independent T testi, Anova, Kruskal Wallis testi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Hemşirelerin çoğunun 25-29 yaşları (%33.2) arasında ve kadın (%94.2) olduğu belirlenmiştir. Hemşirelerin %66.6?sı daha önce stoma bakımı konusunda eğitim aldığını belirtmiştir. Hemşirelerin peristomal cilt bakımı konusunda bilgi düzeyi puan ortalamaları 100 üzerinden 59.09±16.1 (min-max=12.7-91.4), beceri düzeyi puan ortalamaları 84 üzerinden 53.4 ± 11.7 olarak belirlenmiştir. Beceri değerlendirmesinde en fazla yapılmayan girişimlerin kullanılan pomad/bariyerlerin (n=65) ve hemşirenin isminin (n=65) kayıt edilmemesi, stomanın çapının stoma ölçüm klavuzu ile ölçümünün yapılmaması (n=57), stoma ile adaptör arasındaki mesafenin 1-2 mm?yi geçmeyecek şekilde bırakılmaması (n=56) olduğu belirlenmiştir. Eksik uygulamaların da en fazla malzemelerin hazırlanması sırasında eğri uçlu makas (n=68) ve ölçüm kılavuzunun (n=62) alınmaması olduğu saptanmıştır. Stoma bakımı konusunda eğitim aldığını ifade eden hemşirelerin (61.7 ± 1.9) eğitim almayanlara (53.2 ± 17.4) göre bilgi puan ortalamalarının fazla olduğu belirlenmiştir (p < 0.05). Ayrıca, lisans mezunu hemşirelerin (56.1 ± 11.8), lise (49.2 ± 12.9) ve önlisans (48.1 ± 6.2) mezunu hemşirelere göre beceri puan ortalamaları fazla saptanmıştır (p < 0.05). Hemşirelerin peristomal bilgi puanı ile beceri puanı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p > 0.05) Sonuç: Peristomal cilt bakımı konusunda hemşirelerin bilgi ve beceri düzeylerinin geliştirilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Bakımın bütünlüğü açısından işlemin hazırlığından, kayıt edilmesine kadar geçen bütün süreçte girişimlerin önemliliği konusunda hemşirelerin bilinçlendirilmelerinin önemi ortaya çıkmaktadır.