Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FUNDA GÜÇEL
Danışman: CEMAL ÇEVİK
Özet:Obezite vücutta aşırı yağ depolanması sonucunda ortaya çıkan bir enerji dengesi sorunudur. Fiziksel, davranışsal, metabolik, psikolojik ya da çevresel birçok faktör obeziteye sebep olabilir. Obezite tedavisi; diyet, egzersiz, davranış tedavisi, farmakoterapi, cerrahi tedavi ve son yıllarda obezitede bir tedavi metodu olan akupunktur tedavisi olarak uygulanabilmektedir. Akupunktur geleneksel Çin tıbbının bilinen en eski tedavi şeklidir. Vücutta dengenin sağlanması prensibine dayanır. Endojen opioid düzeylerini arttırarak ağrıyı giderici etki sağlamaktadır. Obezite üzerine olan etkisi çeşitli mekanizmalarla gerçekleşmektedir. İştahı azaltması, gastrik asit düzeyini azaltması, yükselen Beta Endorfin düzeylerinin metabolik etkileri ve artış gösteren serotonin düzeylerinin sempatik aktiviteyi arttırması gibi mekanizmalar belirtilmektedir. Akupunktur uygulaması biyokimyasal parametrelerde de değişime neden olmaktadır. Bizde çalışmamızda; akupunkturun iştah hormonları üzerine olan etkilerini araştırdık. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Akupunktur Polikliniği’ne 29.01.2009- 07.01.2010 tarihlerinde başvuran 40 tane gönüllü obez bayan hastadan, 20 tanesine sham akupunkturu uygulanmıştır. Haftada iki seans yirmi dakika süreyle ve toplam on seans uygulanmıştır. İğneler akupunktur noktalarına batırılmayıp bantla yapıştırılmıştır. Diğer 20 bayan hastaya da gerçek akupunktur uygulaması yapılmıştır. Spesifik akupunktur noktalarına haftada iki seans yirmi dakika süreyle toplam on seans uygulama yapılmıştır. İğneler akupunktur noktalarına batırılmıştır. Çalışma grubu sham öncesi, sham sonrası, akupunktur öncesi ve akupunktur sonrası olacak şekilde 4 grup olarak ayrılmıştır. Serum insülin, serum leptin, plazma ghrelin ve plazma CCK düzeyleri ELIZA metoduyla çalışılmıştır. Çalışmamızın sonucunda, serum insülin ve leptin düzeylerinde sham öncesi ve sham sonrası gruplarda istatistiksel bir anlam farkı saptanmazken, akupunktur öncesi ve akupunktur sonrası gruplar arasında istatistiksel anlam farkı saptandı (İnsülin için; Paired-Samples T, P=0, Leptin için; Paired-Samples T, P=0,017). Serum leptin ve insülin düzeylerinin azaldığını saptadık. Leptin düzeylerinde %25,2 oranında azalma, insülin düzeylerinde %43,3 oranında azalma saptadık. Plazma ghrelin ve plazma CCK düzeylerinde sham grubunda ve akupunktur grubunda istatistiksel bir anlam farkı saptamadık (Paired-Samples T, P>0.05). Çalışmamızın sonucunda; akupunktur uygulaması yapılan, 20 gönüllü obez bayan hastada kilo kaybı değerlendirmesinde de istatistiksel bir anlam farkı saptadık (Paired-Samples T, P=0).%3,5 oranında kilo kaybı saptadık. Akupunktur tedavisi sonucunda kilo kaybının görülmesi yapılan başka çalışmalarla desteklenmektedir. Akupunktur tedavisinin iştah hormonları üzerine olan etkisini gösteren sınırlı sayıda çalışma bulunurken; ghrelin ve CCK düzeylerinin değerlendirilmesi bizim çalışmamızla ilk olmuştur. Akupunkturun iştah hormonları üzerine olan etki mekanizmalarının açığa kavuşturulmasında ileri hayvan ve insan çalışmalarının gerekli olduğunu düşünmekteyiz.