Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: MELAHAT MELEK OĞUZ
Danışman: AYSU DUYAN ÇAMURDAN
Özet:Solunum yolu enfeksiyonları çocuklarda önemli bir mortalite ve morbidite nedenidir. Son yıllarda çok küçük bebeklerde boğmaca sıklığında artış görülmektedir. Özellikle çok küçük bebekler aşısız oldukları için boğmaca ve influenza enfeksiyonlarına karşı duyarlıdırlar ve komplikasyonları için risk altındadırlar. Kalabalık ortamda bulunma, yakın temas, fiziksel temas ve el yıkamama solunum yolu enfeksiyonu patojenlerinin hızla yayılmasına neden olmaktadır. Solunum yolu enfeksiyonlarının yayılımını azaltmak için alınacak aşılama, temasların sınırlandırılması gibi önlemlerin belirlenmesi için sosyal temasın modellenmesi ve sosyal temasla ilgili nitel ve nicel verilerin elde edilmesi önemlidir.Bu çalışmada bir yaş altı bebeği olan annelerden, bebeklerinin kimlerle ve ne süre temas kurduğuna dair bilgilerin kaydedildiği 24 saatlik temas günlüğü tutmaları istendi. Bununla birlikte bebeklerin son altı ay içindeki solunum yolu enfeksiyonu geçirme sıklıkları, son bir hafta içinde solunum yolu enfeksiyonu semptomu belirtme ve ailelerin aşılanma durumları ile ilgili veriler toplandı.Toplam 1006 bebeğe ait 4706 temas kaydedildi. Kişi başı ortalama günlük temas sayısı 4,6±2,2 ve ortancası 4 (1-18) idi. Bebekle en sık temas eden kişiler sırası ile anne, büyükanneler ve babalar idi. Bebekler ile olan tüm temasların %10,2'sini ergenler oluşturuyordu.Temasların % 89,5'inde fiziksel temas ile birliktelik bulundu.Bebek ileen sık temas eden yaş grubu 26-34 yaş aralığı idi. Bebeklerin %50,3'ü ev halkından olmayan kişilerle ile temas etmişti.Bakımı ile ilgilenenlerden en az biri grip aşısı yaptırmış olan bebek sayısı 21 idi (%2,3). Bakımıyla ilgilenenlerden boğmaca aşısı yaptırmış olan bebek yoktu. Son 1 hafta içinde solunum yolu enfeksiyonu geçirme durumu ile ev nüfusunun artışı, gelir düzeyi düşüklüğü, kalabalığa girme sıklığı, temas sayısı, bakıcı dışı temas sayısı artışı ve okula gidenle temas varlığı arasında anlamlı korelasyon saptandı.Çalışmada en fazla ve en uzun süreli temasın anneler ile olduğu ve ev halkı dışı temasın yüksek olduğu görüldü. Bu nedenle boğmacadan bebekleri korumak için koza stratejisinde önceliğin annelere verilmesinin çok daha uygun olduğu kanaatindeyiz. Bununla birlikte bebeklerin en az teması ergenlerle yaptıkları görüldü dolayısı ile ergen aşılamasının bebekleri korumada çok da etkili olmayacağı sonucuna varıldı.