Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERT YAĞIZ TÜZÜN
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Volkan Kılıçlı
Eş Danışman: Kemal Davut
Özet:
Bu tezin amacı, Östemperlenmiş Küresel Grafitli Dökme Demirlerdeki (ÖKGDD) östemperleme parametrelerine bağlı olarak değişen mikroyapı ve mekanik özellikler ile Manyetik Barkhausen gürültüsü (MBN) tahribatsız muayene yöntemiyle arasında ilişkiyi incelemektir. Bunun için, alaşımlı KGDD numuneler Y blok döküm parça şeklinde kum kalıba döküm yöntemiyle üretilmiş ve bu Y bloklardan tornalamayla çekme numuneleri üretilmiştir. KGDD çekme numuneleri, 900°C de 1 saat boyunca östenitleme sonrası 325 °C, 350 °C, 375 °C ve 400 °C östemperleme sıcaklıklarında 45 dk, 60 dk, 90 dk, 120 dk ve 180 dk boyunca östemperleme ısıl işlemine tabii tutulmuştur. Numunelerin mikro yapı karakterizasyonu, optik mikroskop, tarama elektron mikroskobuyla (SEM), mikro yapıda bulunan fazların tane boyutları ve hacimce oranları Elektron Geri Saçılım ve Kırınım (EBSD) analiziyle gerçekleştirilmiştir. Mekanik özelliklerdeki değişim çekme ve sertlik deneyleriyle belirlenmiştir. ÖKGDD numunelerde, östemperleme parametreleri ve mekanik özellikler arasındaki ilişki Manyetik Barkhausen Gürültüsü (MBN) tahribatsız muayene yöntemiyle incelenmiştir. Östemperleme sonrası içyapı parametreleri ve mekanik özelliklerin, MBN sinyal değerleri ile arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde Çoklu Lineer Regresyon analizi kullanılarak bu değerler arasındaki korelasyonlar belirlenmiş ve bununla beraber korelasyon sonucu oluşturulan tablolardaki katsayı değerleri kullanılıp her bir değer için R-kare değerleri hesaplanarak bu değerlerin birbirleri arasında ne derecede korele oldukları belirlenmiştir. Sonrasında, MBN sinyal değerlerinin %10 azaltılıp arttırılmasının yukarıda belirtilen parametreler üzerindeki değişime ne kadar katkısının olup olmadığı belirlenip, her bir parametre için grafikler oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler : Östemperlenmiş Küresel Grafitli Dökme Demir (ÖKGDD), Manyetik Barkhausen Gürültüsü (MBN), Tahribatsız Muayene (NDT), Mikroyapı, Çoklu Lineer Regresyon