Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Namık Çencen
Danışman: REŞAT GENÇ
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:u çalışmada, 11. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersinde Tarih Öğretmenlerinin Edebi Ürün kullanımına ilişkin görüşleri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Tez, giriş kısmı hariç altı bölümden oluşmaktadır. Tezin giriş kısmında araştırmanın problem durumu, amacı, önemi, varsayımlar, sınırlılıklar ve araştırmada yer alan çeşitli kavramların tanımlarına yer verilmiştir. Birinci bölüm olan Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersinin Genel Eğitim ve Öğretim Sürecindeki Yeri ve Önemi, Tarihi Gelişimi ve Karşılaşılan Sorunlar gibi araştırmanın kavramsal çerçevesini oluşturan konular ele alınmıştır. Öğretimde Edebi Ürün, Türleri ve Kullanımı adlı ikinci bölümde araştırmanın kavramsal çerçevesinin unsurlarından biri olan Edebi ürün, Edebi ürünlerin pedagojik değeri ve sınıflanması, Tarih-Edebiyat İlişkisi, Cumhuriyetten Günümüze Ortaöğretim T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programları ve Ders Kitaplarında Edebi Ürün Kullanımı, Günümüzdeki Mevcut Program ve Ders Kitaplarında Edebi Ürün Kullanımı ve T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Derslerinde Hangi Tür Edebi Ürünler kullanılabilir ve seçiminde nelere dikkat edilmelidir? Nasıl kullanılmalıdır? 11. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersinde kullanılabilecek edebi ürünlerden; Anı-(Hatırat), Belgesel, Biyografi, Destan, Fıkra, Günlük, Hikâye, Mektup, Roman, Söylev- Demeç, Şiir, Tiyatro Eseri ve Türkü konuları üzerinde durularak birtakım bilgiler açıklanmıştır. Üçüncü bölüm olan Tarih Öğretmeni ve Edebi Ürünler öğretmen yeterlilikleri ve tarih öğretmeni ile tarih öğretmeni yetiştirme programlarında edebi ürünler ile ilgili ne tür dersler bulunduğu ve bunların içerikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu bölümde konu ile ilgili yapılan yurt içi ve yurt dışı yayın ve araştırmalardan kısaca bahsedilmiştir. Dördüncü bölüm, Yöntemde araştırmanın yöntemi, araştırmanın uygulandığı evren ve örneklem, veri toplama aracının geliştirilmesi, verilerin toplanması ve verilerin analizine yer verilmektedir. Bulgular ve Yorumların yer aldığı altıncı bölümde araştırma sonucu elde edilen veriler araştırmanın alt problemleri doğrultusunda yorumlanmıştır. Son bölüm olan Sonuç ve Öneriler kısmında araştırmada ulaşılan kuramsal ve uygulamaya dayalı sonuçlara değinilerek, çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Çalışma betimsel amaçlı bir araştırmadır. 11. Sınıf T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersinde edebi ürün kullanımına ilişkin öğretmen yaklaşımlarını neler olduğunu belirlemek amacıyla gerçekleştirilen bu çalışma, Ankara ili Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan 8 merkez ilçede uygun örnekleme yöntemi ile seçilen liselerde görevli 221 tarih öğretmenine uygulanmıştır. Araştırmada, uygun örnekleme yöntemi ile seçilen liselerde görevli tarih öğretmenlerine konuya ilişkin anket uygulanmış, elde edilen veriler, SPSS 15.0 paket programında ki-kare testi kullanılarak ve = .05 anlamlılık düzeyi dikkate alınarak analiz edilmiştir. Araştırmanın verileri yorumlandığında, 11. Sınıf T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi öğretiminde edebi ürün kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri, cinsiyet, okul türüne, öğretmenlik mesleğindeki kıdeme ve en son mezun olduğu okul derecesine göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bu durum olumlu olarak görülmektedir. Ancak tarih öğretmenlerinin eğitim düzeylerine göre İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretiminde edebi ürünlerin kullanımına ilişkin öğretmen öz değerlendirmeleri arasında anlamlı bir farkın olması kayda değer bulunmuştur. Bulunan bu fark, yüksek lisans eğitim düzeyine sahip öğretmenlerin öz değerlendirmeleri ile Fen edebiyat ve diğer olarak belirtilen eğitime sahip olan öğretmenlerin öz değerlendirmeleri arasındadır. Bulunan fark yüksek lisans mezunu öğretmenlerin lehinedir. Ayrıca öğretmenlerin eğitim düzeylerine göre İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretiminde edebi ürünlerin kullanılmasına ilişkin öğretmen inanç ve tutumları arasında da anlamlı bir fark bulunmuştur. Bulunan bu fark, diğer olarak belirtilen eğitime sahip olan öğretmenlerin inanç ve tutumları ile Fen Edebiyat fakültesinden mezun öğretmenlerin inanç ve tutumları arasındadır. Bulunan fark Fen-edebiyat mezunu öğretmenlerin lehinedir. Yine diğer olarak belirtilen eğitime sahip olan öğretmenlerin inanç ve tutumları ile yüksek lisans eğitimine sahip öğretmenlerin inanç ve tutumları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Bulunan fark, yüksek lisans mezunu öğretmenlerin lehinedir. Bu bağlamda lisansüstü eğitimin öğretmen görüşleri üzerinde etkili olduğu görülmektedir. Araştırmanın sonucu olarak; bu araştırmanın sonuçlarından hareketle Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersinde tarih öğretmenlerinin edebi ürün ürünlerin öğrenme- öğretme sürecinde etkin olarak kullanılması konusunda olumlu görüşe sahiptir; fakat edebi ürünleri kullanma konusunda birtakım eksikliklerinin olduğunun farkındadırlar. Bununla birlikte tarih öğretmenleri; edebi ürünlerin kullanımı konusunda kılavuz kitaba ihtiyaç olduğunu belirtmektedirler.