Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Öğrenci: SERKAN ATICI
Danışman: BUKET DALGIÇ
Özet:İshal, tüm dünyada çocukluk yaş grubu için önemli bir sağlık sorunudur. Akut ishal için literatürde iyi belirlenmiş tanı ve tedavi akış şemaları mevcuttur. Çoğu zaman hastalar bu şemalara göre izlenmemekte, uygunsuz hastane yatışları yapılmakta, gereksiz tetkik ve tedaviler uygulanmaktadır. Çalışmamız akut ishal tanısı alan 342 hasta ile yapıldı. Hastaların 156 sı (%45,6) kız, 186 sı (%54,4) erkekti. Olguların %82,7 si çocuk acile, %17,3 ü genel çocuk polikliniğine (GÇP) başvurmuştur. Ortalama yaş 52,2 ± 56,4 ay olarak saptandı. En sık başvuru şikayetinin ishal ve kusma olduğu belirlendi (%30,4). Sadece %5 hastada değişik derecelerde dehidratasyon saptandı. Tetkik edilen hasta sayısı 257 (%75,1) olup, en sık (%52,6) istenen tetkik dışkı wright boyamasıydı. Sadece beslenme önerileri ile çıkışı yapılan hasta oranı %71,3 olup, %28,7 hastaya herhangi bir medikal tedavi uygulandığı belirlendi. En sık uygulanan medikal tedavi %14,6 oranla damar içi sıvı tedavisi idi. Çalışmamızda SGK ya gönderilen çıkış fatura verilerine göre direk tıbbi maliyet analizi yapıldı. Kişi başı ortalama olarak toplam hastane maliyeti 38,17 ± 22,23 ¨ (Türk Lirası), toplam tetkik maliyeti 18,49 ± 16,14 ¨, hastanede uygulanan tedavi maliyetide 4,39 ± 10,31 ¨ olarak hesaplandı. Güncel ve kabul görmüş akış şemaları önerilerince hastalara uygulanan tetkik ve tedaviler belirlenip, uygun ve uygun olmayan tetkik ve tedavi maliyetleri hesaplandı. Uygun ve uygunsuz tetkik maliyetleri sırasıyla kişi başı ortalama 5,42 ± 9,82 ¨ ve 13,04 ± 14,80 ¨ olarak bulundu. Uygun ve uygun olmayan hastanede tedavi maliyeti ise sırasıyla kişi başı ortalama 0,42 ± 3,48 ¨ ve 3,96 ± 9,88 ¨ olarak bulundu. Uygunsuz tetkik maliyeti, tüm tetkik maliyetinin %70 ini, uygunsuz hastanede tedavi maliyeti ise tüm tedavi maliyetinin %90 ını oluşturmaktaydı. Çalışmamızda çocuk acil ve GÇP ne başvuran hastalar tanı-tedavi yaklaşımı ve direk maliyet analizleri açısından karşılaştırıldı. İki grup arasında demografik özellikler açısından anlamlı fark yoktu. Başvuru şikayetleri karşılaştırıldığında ishal şikayeti GÇP grubunda, kusma şikayeti ise çocuk acil grubunda anlamlı olarak fazla bulundu (p<0,05). Fizik muayene bulguları ve dehidratasyon dereceleri açısından iki grup arasında anlamlı fark saptanmadı. İstenen tetkikler karşılaştırıldığında ise; CBC, CRP, serum ürik asit düzeyi, dışkı Gr-Wr boyama, dışkıda RV antijeni aranması ve dışkı kültürünün GÇP grubunda anlamlı oranda fazla istendiği belirlendi. Tedavi yaklaşımı incelendiğinde ise antibiyotik ve damar içi sıvı tedavisinin çocuk acil grubunda anlamlı oranda fazla uygulandığı saptandı. Toplam hastane maliyeti GÇP ve çocuk acil grubunda sırasıyla kişi başı ortalama 41,15 ± 19,44 ¨ ve 37,54 ± 22,75 ¨ olarak hesaplandı Toplam hastane maliyeti ve uygun hastanede tedavi maliyeti iki grupta benzer bulundu. Diğer tüm maliyetler GÇP grubunda anlamlı olarak fazla saptandı. Başta çocuk hekimleri olmak üzere sağlık hizmeti sunan tüm bireylerin akut ishal için uygun tetkik ve tedavi yaklaşımlarını uygulamalarını hedefleyerek, sağlık hizmetleri maliyetlerinin azaltılmasının mümkün olacağı düşünüldü.