Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Öğrenci: SÜHEYLA PINAR ÇELİK
Danışman: LEYLA AÇIK
Özet:Bu çalışma kapsamında NN donörlü diamin bileşiğinin oktaklorosiklotetrafosfazen (N4P4Cl8; tetramer) ile tepkimesinden oluşan kısmen sübstitüe bis-ferrosenil-2-trans-6-dispiro- (2), bileşiğinin aşırı miktarda sekonder aminler (pirolidin, morfolin, piperidin, 1,4-dioksa-8-azaspiro[4.5]dekan [DASD]), diaminler (N-metiletilendiamin ve N-metil-1,3-propandiamin) ve dioller (2,2,3,3-tetrafloro-1,4-bütandiol ve 2,2-dimetil-1,3-propandiol) ile etkileştirilmesinden oluşan tamamen ve kısmen sübstitüe siklotetrafosfazen bileşiklerinin çeşitli patojen mikroorganizmalar üzerindeki antimikrobiyal aktivitesi, DLD-1 kolon kanser ve L929 fibroblast hücre hatları üzerine sitotoksik aktivitesi ve DNA üzerine etkisi incelenmiştir. Bileşiklerin antimikrobiyal aktivitesi agar kuyu difüzyon yöntemi ile; yüksek antimikrobiyal aktivite gösteren bileşiklerin minimal inhibitör konsantrasyon (MİK), minimal bakterisidal konsantrasyon (MBK) ve minimal fungisidal konsantrasyon (MFK) değerleri mikrodilüsyon yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışmada kullanılan bileşiklerin genelinin mikroorganizmalar üzerinde antimikrobiyal etki gösterdiği, diamin sübstitüe bileşiklerin etkinliğinin ise diğer bileşiklere oranla daha yüksek olduğu ve bileşiklerin MİK değerlerinin oldukça düşük konsantrasyonlardan büyük konsantrasyonlara değiştiği (15,63-2000 μM) gözlenmiştir. Bileşiklerin sitotoksik aktiviteleri WST-1 yöntemi ile belirlenmiştir. Kullanılan siklotetrafosfazen bileşiklerinin DLD-1 kolon kanser ve L929 fibroblast hücre hatlarına konsantrasyona (200-12,5 μg/ml) bağlı olarak etki gösterdiği, diamin sübstitüe bileşiklerin etkinliğinin diğer bileşiklerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Agaroz jel elektroforez yöntemi ile bileşiklerin DNA ile olan etkileşimleri incelenmiş ve bu etkinin bileşiklerin DNA'ya G/G ve A/A nükleotitlerinden bağlanma ve DNA'da kırıklar oluşturma şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak diamin sübstitüe bileşiklerin antimikrobiyal ve sitotoksik etkilerinin diğer bileşiklere oranla daha yüksek olduğu; diamin ve pirolidin sübstitüe bileşiklerin DNA ile olan etkileşimlerinin morfolin, DASD, piperidin ve dialkoksi sübstitüe bileşiklerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir.