Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: YAKUP SUBAŞI
Danışman: MEHMET ALİ ÇAKMAK
Özet:Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve İran'da okutulan sosyal bilgiler ders kitaplarında edebi ürünlerin kullanım durumunu karşılaştırmalı olarak incelemektir. Bu amaç doğrultusunda her iki ülkenin 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları, araştırmanın amacına uygun olarak kullanılmıştır. Araştırma boyunca nitel araştırma prosedürleri takip edilmiştir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada doküman analizi yöntemi, araştırmanın amacına uygunluğu ve yazılı materyal kapsamında değerlendirilen ders kitaplarını incelemeye olanak sağlaması nedeniyle kullanılmıştır. Araştırmada, Türkiye ve İran'ın 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarına ulaşılmış, dokümanların orijinalliği kontrol edilmiş, orijinal olduğu tespit edilen dokümanlar anlaşılmaya çalışılmış, anlaşılır hale gelen dokümanlar analiz edilmiş ve analiz edilerek elde edilen veriler her sınıf düzeyi için araştırmanın problemleri doğrultusunda karşılaştırmalı olarak kullanılmıştır. Her sınıf düzeyi için yapılan karşılaştırmaların yanında bütün sınıf düzeylerini kapsayan genel karşılaştırmalarda yapılmıştır. Sonuç kısmında, her sınıf düzeyi ve bütün sınıf düzeylerinden elde edilen bulgulardan hareketle karşılaştırmalı sonuçlara ulaşılmıştır. Türkiye ve İran'ın 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının karşılaştırmalı olarak ele alınmasından elde edilen sonuçlardan hareketle önerilerde bulunulmuştur. Türkiye ve İran'ın 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının karşılaştırmasıyla ulaşılan sonuçlar; Türkiye 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında edebi ürün kullanımına başvurulmuştur. İran'ın 4., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında edebi ürün kullanımına başvurulmuş, 5. sınıfta başvurulmamıştır. Türkiye 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında, İran 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarından daha fazla edebi ürün kullanımına başvurulmuştur. Türkiye 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında kullanılan edebi ürünler ünite ve konularda İran 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarından daha dengeli bir dağılıma sahip olduğu tespit edilmiştir. Türkiye 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında adet olarak daha fazla farklı edebi ürün türünün kullanımına başvurulmuş olmasına rağmen, oransal olarak İran ders kitaplarında kullanılan edebi ürünlerin farklı edebi ürün türlerini içerme durumunun daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kullanılan edebi ürünleri desteklemek için görsel materyallere başvurulma durumu adet olarak Türkiye 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında daha fazla iken, oransal olarak İran 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları daha yüksek bir orana sahip olduğu belirlenmiştir. Kullanılan edebi ürünün; konunun akışına uygun olma, kullanımından önce yönlendirme yapılma, gerektirdiğinde öğrencilerin seviyesine uygun hale getirilme, daha iyi anlamlandırılması ve üzerinde düşünülmesini sağlamak için soru yöneltilme hususlarının Türkiye 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarında, İran 4., 5., 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarından daha fazla göz önünde bulundurulduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.