İNVAZİF MİKOZLARIN TANISINDA ELISA VE KEMOLÜMINESANS TEMELLİ SEROLOJİK YÖNTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA KILIÇ

Danışman: Ayşe Kalkancı

Özet:

İnvazif mikozlar bağışıklığı baskılanmış hastalarda morbidite ve
mortalitenin önemli bir nedenidir. Serolojik testler, erken tanı konulmasına imkan
sağlayarak antifungal tedavinin hızlı bir şekilde başlanmasına yardımcı olmaktadır.
Serumda galaktomannan, 1,3-β-D-glukan testleri erken tanıya yardımcı olması
amacıyla kullanılmaktadır. Bu çalışmada Platelia™ Aspergillus Ag Testi referans
alınarak Dynamiker Aspergillus Ag Kit (ELISA), Aspergillus Galactomannan
Detection Kit (CLIA) ve Fungus (1-3)- -D-Glukan Tespit Kit (CLIA) antijen
testlerinin duyarlılıkları bulunmuştur.
Çalışmamıza 1 Ekim 2023- 1 Haziran 2024 tarihleri arasında Gazi
Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi hematoloji servisinde yatan hematopoetik
sistem kanserli invazif mikoz şüphesi olan hastalardan (17 hasta), hematopoetik
sistem kanserli invazif mikoz şüphesi olmayan hastalardan (49 hasta) ve sağlıklı
gönüllülerden (27 kişi) alınan 93 serum dahil edilmiştir. Tüm örnekler FDA
onaylı Platelia™ Aspergillus Ag Testi ile analiz edilmiştir. Bu analiz sonucunda
pozitif çıkan 17 hasta EORTC/MSG kriterlerine göre yüksek olasılıklı invazif
aspergilloz olarak sınıflandırılmıştır. Toplamda 93 hasta serumu Dynamiker
Aspergillus Ag Kit (ELISA), Aspergillus Galactomannan Detection Kit (CLIA) ve
Fungus (1-3)--D-Glukan Tespit Kiti (CLIA) kullanılarak test edilmiştir. CLIA
testleri FACIS-1(Full-Automatic Chemiluminescence Immunoassay System)
86cihazında çalışılmıştır. Bu sonuçlara göre Platelia™ Aspergillus Ag Testi referans
alınarak özgüllük, duyarlılık, negatif prediktif ve pozitif prediktif değerleri
hesaplanmıştır.
FDA onaylı Platelia TM Aspergillus Ag testi sonuçlarına göre tek serum
örneğinde Dynamiker Aspergillus GM testinin duyarlılığı %100, özgüllüğü %97,4,
pozitif prediktif değeri (PPD) %89,5, negatif prediktif değeri (NPD) %100
(p<0,001), CLIA GM testinin duyarlılığı %70,6, özgüllüğü %92,1, PPD’si %66,7,
NPD’si %93,3 (p<0,001), CLIA BDG testinin duyarlılığı %88,2, özgüllüğü %81,6,
PPD’si %51,7, NPD’si %96,9 (p<0,001) olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre
CLIA BDG testinin CLIA GM testinden daha yüksek duyarlılığa sahip olduğu,
CLIA GM testinin ise CLIA BDG testinden daha yüksek özgüllüğe sahip olduğu
gösterilmiştir.
Platelia TM Aspergillus Ag testi referans alınarak yapılan ROC analizinde
eğri altında kalan alan (AUC) Dynamiker ELISA için 0,994 CLIA BDG için
0,878 ve CLIA GM için 0,869 bulunmuştur. Bu sonuçlara göre invazif aspergilloz
tanısında, CLIA temelli yöntemlerin hızlı tanıda kullanılabileceği, ancak daha
geniş hasta gruplarını içeren ek çalışmalarla bu verilerin doğrulanması gerektiği
düşünülmüştür.