OBEZ ERİŞKİN HASTALARDA SERUM SFRP5 (Secreted frizzled-related protein 5) DÜZEYİNİN VE METABOLİK PARAMETRELERLE İLİŞKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Dr. Aygul DASHDAMIR

Danışman: İlhan Yetkin

Özet:

Giriş: Obezite, sıklığı gittikçe artan ve vücut yağ miktarında artış ile ilişkili ciddi sağlık sorunlarına yol açan metabolik bir rahatsızlıktır. Yapılan çalışmalarda obezitenin aslında düşük seviyede seyreden kronik bir adipoz doku inflamasyonu olduğu ve bu durumun yağ dokusundan salgılanan sinyal molekülleri ve adipokinlere etki ettiği gösterilmiştir. Antiinflamatuar etkili yeni bir adipokin olan Secreted frizzled-related protein 5’in (SFRP5) obezite ve metabolik bozukluklarda faydalı etkilerinin olduğu gösterilmiştir. Obezitede, kanonik olmayan Wnt sinyal yolağının inhibitörü olan SFRP5’in adipoz doku ekspresyonu ve salınımı bozulmaktadır.
Çalışmamızın amacı; Türk toplumunda daha önce çalışılmamış SFRP5 adipokininin obezite ve metabolik parametrelerle ilişkisinin araştırılması hedeflenmiştir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Diyabet ve Obezite ve Genel Dahiliye polikliniklerine Ekim 2020 ile Mayıs 2021 tarihleri arasında başvuran 18-65 yaş arası 45 obez hasta ve cinsiyet ve yaş açısından benzer 35 sağlıklı gönüllü alındı. Tüm olgularda açlık serum SFRP düzeyleri ile biyokimyasal parametreler, vücut kompozisyonu, abdominal ve visseral yağlanma incelendi.
77
Bulgular: Çalışmamızda obez grupta serum SFRP5 düzeylerini kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük bulduk. Ancak metabolik sendromu olan obez hastalar ile metabolik sendromu olmayan obezler arasında SFRP5 düzeyi açısından anlamlı fark saptamadık. Ayrıca tüm grupta SFRP5 düzeyi ile yaş, VKİ, BÇ, KÇ, VYY, VYK, GYY, GYK, abdominal ve visseral yağlanma düzeyi, SKB, APG, LDL-KOL, T-KOL, insülin ve HOMA-IR arasında anlamlı negatif korelasyon saptadık. Obeziteyi öngörmek için serum SFRP5’in en iyi kesim (cut-off) değerini 8,82 ng/mL (%71,4 sensitivite, %71,1 spesifite ve AUC 0,714) olarak bulduk. Çok değişkenli lojistik regresyon analizinde ise düşük SFRP5 riskini (≤8,82 ng/mL) etkileyen faktörlerin obezite, yaş, HOMA-IR, HDL-KOL, APG, AST, BUN, kreatinin ve ürik asit olduğunu saptadık.
Sonuç: Sonuç olarak çalışmamızda, kardiyometabolik hastalıklar için risk faktörleri ile SFRP5 arasında negatif ilişki olduğu gösterilmiştir. Obezite, insülin direnci ve dislipidemi gibi metabolik bozukluklarda gelişen kronik düşük düzeyli inflamasyon sonucu azalan serum SFRP5’in antiinflamatuar ve insülin duyarlılığını arttırıcı roller üstlenen adipokin olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: SFRP5, Obezite, metabolik komplikasyonlar, Biyoelektrik impedans analizi, MetS