Suriyeli Mülteci Öğrencilerde Kendini Toparlama Gücünün İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÜMİT GÜLERSEZ

Danışman: Şerife Işık

Özet:

Bu çalışmanın amacı Suriyeli mülteci öğrencilerde kendini toparlama gücü ile ilişkili risk

faktörleri ve koruyucu faktörleri incelemektir. Bu kapsamda ülkelerindeki iç savaştan

dolayı Türkiye’ye göç eden yaşları 10 ile 17 arasında değişen 43 kız ve 18 erkek olmak

üzere ortaokul ve lisede öğrenim gören 61 öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşmeler

yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik bakış açısı

kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı

yapılandırılmış görüşme formu ve katılımcıların demografik bilgilerini öğrenebilmek

amacıyla kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin içerik

analizi sonuçlarına göre katılımcıların en çok çevresel risk faktörleriyle karşılaştıkları buna

karşılık olarak en çok bireysel koruyucu faktörleri kullandıkları görülmüştür.

Katılımcıların Türkiye’de sırasıyla en çok karşılaştıkları risk faktörleri şu şekildedir: Dil

bilmemek, maddi durumun bozulması (ebeveynin işi, para vb. ), akran ilişkilerinde

bozulma, fiziksel ortamla ilgili değişiklikler (yaşadığı ortam), dil faktörünün etkisiyle

akademik başarının düşmesi, okulla ilgili risk faktörleri, kültürel uyumun

gerçekleşmemesi, barınma, iş problemi ve ailenin toplum tarafından dışlanması.

Katılımcıların sahip oldukları koruyucu faktörler ise sırasıyla şu şekildedir: Kendine

güven, sabretme, güçlü olma, sosyal yeterlik, bilişsel yeterlik, problem çözme, inançlı

olma, azim, cesaret, kararlılık, sosyal ilgi, umut, yeni öğrenmelere açık olma, uyumlu

olma, sağlıklı kişilerarası ilişkiler kurma, aile desteği, arkadaş desteği, öğretmen desteği,

akraba/komşu desteği, devlet desteği, sosyal ilişkiler, sosyal kültürel etkinlikler ve dini etkinlikler. Katılımcıların olumsuz yaşam olaylarıyla başa çıkabildikleri, kendini toparlama

gücünün yaşadıkları olumsuz yaşam olaylarına rağmen geliştirilebilir seviyede olduğu,

Türkiye’ye uyumlarının sağlanabilmesi için çevresel koruyucu faktörlerin etkisinin

artırılması gerektiği belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar ilgili alanyazın

bağlamında tartışılmış ve sonraki çalışmalar için hem araştırmacılara hem de uygulama

alanında çalışanlara öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler : Kendini toparlama gücü, göç, mültecilik, risk faktörleri, koruyucu

faktörler.