Toplum kaynaklı pnömoni nedeni ile hastaneye yatan çocuklarda ampirik antibiyotik tedavilerinin karşılaştırılması


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Öğrenci: SARE İLBAY

Danışman: ANIL TAPISIZ

Özet:

Çocuklarda toplum kaynaklı pnömoninin insidansı ve mortalitesi yıllar içinde azalmakla birlikte, halen tüm dünyada önde gelen mortalite ve morbidite nedenidir. Bu çalışmada, toplum kaynaklı pnömoni nedeni ile hastaneye yatırılan çocuk olgularda, ülkemizde sık olarak kullanılan ampirik antibiyotik tedavi seçeneklerinden ampisilin-sulbaktam ve seftriaksonun klinik yanıt açısından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Ampisilin-sulbaktam veya seftriakson tedavilerinden yalnızca birini almış 1 ay-18 yaş aralığında 205 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Bu hastaların 132'si (%64,4) ampisilin-sulbaktam, 73'ü (%35,6) seftriakson almıştır. Ampisilin-sulbaktam veya seftriakson başlandıktan sonra 72 saat içinde klinik iyileşme görülmemesi veya herhangi bir zamanda kötüleşme nedeni ile tedavi değişikliği yapılması (daha geniş spektrumlu antibiyotik tedavi gerekliliği) tedavi başarısızlığı olarak kabul edilmiştir. Ampisilin-sulbaktam alan hastalardan %95,5'inin (126 olgu), seftriakson alan hastalardan %87,7'sinin (64 olgu) tedavisi başarı ile sonlanmıştır. İki antibiyotik tedavisi arasındaki bu farklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,04). Ampirik antibiyotik tedavisi başarısız olan tüm hasta grubu için komorbid hastalık varlığı [OR (%95 CI): 5,55 (1,49-20,65), p=0,011], lober/multilober infiltrasyon [OR (%95 CI): 5,03 (1,33-18,94), p=0,017] ve plevral efüzyon varlığı [OR (%95 CI): 4,96 (1,09-22,54), p=0,038] tedavi başarısızlığı üzerinde etkisi olabilecek faktörler olarak bulunmuştur. Ampisilin-sulbaktam alan hastalarda yatış öncesi antibiyotik kullanımı [OR (%95 CI): 14,34 (1,08-188,94), p=0,043], seftriakson alan hastalarda komorbid hastalık varlığı [OR (%95 CI): 5,22 (1,03-26,45), p=0,046] tedavi başarısızlığı üzerine etkisi olabilecek olası faktörler olarak bulunmuştur. Tüm yatış süresince ampirik antibiyotik toplam maliyetleri karşılaştırıldığında seftriakson alanlar için ortanca değerin 128,5 TL, ampisilin-sulbaktam alanlar için 71,5 TL olduğu görülmüş, bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Çalışmamız komplike olmayan TKP'nin hastanede tedavisinde ampisilin-sulbaktam ile seftriaksonun karşılaştırıldığı ilk çalışma olup, ampisilin-sulbaktamın başarılı olduğu gösterilmiştir. Ayrıca ampisilin-sulbaktamın ilaç maliyeti seftriaksona göre daha düşüktür. Ampisilin-sulbaktam, komplike olmayan TKP'nin hastanede ampirik tedavisinde etkili, güvenilir ve düşük maliyetli bir antibiyotik seçeneği olabilir.