Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatma Gül Kocagül
Danışman: VESİLE SEPİCİ
Özet:Çalışmamızda diz osteoartriti olan hastalarda kreatin klerensi ile aktif D Vitamini düzeylerinin kas gücü ve denge üzerine etkisini değerlendirmek amaçlandı. Bu çalışmaya Kellegren-Lawrence radyolojik evrelemesine göre bilateral evre 2-3 gonartroz tanısı almış 35 gönüllü kadın hasta ve 35 gönüllü sağlıklı kadın kontrol alındı. Katılımcılar, gonartroz olan ve olmayanlar (kontrol grubu) olarak iki gruba ayırıldılar ve hepsinin ayrıntılı kas iskelet sistemi ve nörolojik muayeneleri yapıldı. Hasta ve kontrol gruplarının demografik özellikleri belirlendi, ağrı değerlendiriminlerinde VAS kullanıldı, klinik denge testleri olarak Berg denge skalası, kısa fiziksel performans testi,5 metre tandem yürüme testleri yapıldı. Statik ve dinamik denge testleri kinestetik beceri eğitim cihazında yapıldı. Tüm katılımcıların bilateral 60 ve 180 derecelerdeki diz fleksiyon ve ekstansiyon kuvvetleri ile 30 ve 120 derecelerdeki ayak bilek dorsifleksiyon ve ayak bilek plantar fleksiyon kuvvetleri izokinetik dinamometrik cihazla ölçüldü. Her iki diz ve ayak bilekleri kuvvetlerinin ortalamaları değerlendirmeye alındı. Biyokimyasal ve hematolojik rutin tetkikleri yapıldı. Serum aktif D vitamini düzeyleri hesaplandı. 24 saatlik idrarları toplanarak kreatin klirensleri hesaplandı. P<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Katılımcıların hepsi kadındı. Çalışmaya alınan hastaların yaş ortalaması 61,03±6,50 ve kontrol grubunun yaş ortalaması ise 60,97±7,86 idi. Yaş, cinsiyet, boy, kilo, vücut kitle indeksi ortalamaları açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p > 0,05). Gonartroz ve kontrol grupları arasında kreatin klerensleri açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı (sırasıyla ortalama değerleri: 93,87±31,52 ve 84,56±39,64; p=0,280). Gonartroz grubunda ortalama aktif D vitamini düzeyi 21,40±9,12 ve kontrol grubunun ortalama aktif D vitamini düzeyi ise 33,17±15,25 olarak saptandı. Aktif D vitamini düzeyleri açısından ise iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu. (p<0,001). Gonartroz ve kontrol grupları denge testleriyle karşılaştırıldı. Berg denge ölçeği, kısa fiziksel performans batarya testi, 5 metre tandem yürüme, kinestetik beceri eğitim cihazında statik değerlendirim açılarından iki grup ararında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı (sırasıyla p değerleri: <0,001; 0,008; 0,001; 0,031) Kinestetik beceri eğitim cihazında dinamik değerlendirim açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p:0,302) Gonartroz grubu ve kontrol grupları, izokinetik dinamometreyle ölçülen diz kas kuvvetleri açısından kıyaslandığında; 60º/sn açısal hızdaki ortalama (her iki diz kuvvetlerinin ortalaması) diz fleksiyon ve ekstansiyon kuvvetleri ile 180º/sn açısal hızdaki ortalama diz ekstansiyon kuvvetleri açısından iki grup arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklık saptandı. 60º/sn ve 180º/sn açısal hızlardaki ortalama diz fleksiyon kuvvetlerinin karşılaştırımında sırasıyla p değerleri 0,011 ve 0,07 olarak saptandı. 60º/sn ve 180º/sn açısal hızlardaki ortalama diz ekstansiyon kuvvetlerinin karşılaştırımında ise sırasıyla p değerleri 0,049 ve 0,048 olarak saptandı. Gonartroz grubu ve kontrol grupları, izokinetik dinamometreyle ölçülen ayak bilek kas kuvvetleri açısından kıyaslandığında; 30º/sn ve 120º/sn açısal hızlardaki ortalama ayak bilek dorsifleksiyonu ve plantar fleksör kuvvetleri açısından iki grup arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık saptandı. 30º/sn ve 120º/sn açısal hızlardaki ortalama ayak bilek dorsifleksiyon kuvvetlerinin karşılaştırımında sırasıyla p değerleri 0,001 ve 0,048 olarak saptandı. 30º/sn ve 120º/sn açısal hızlardaki ortalama ayak bilek plantar fleksiyon kuvvetlerinin karşılaştırımında ise sırasıyla p değerleri 0,033 ve 0,043 olarak saptandı. Sonuç olarak gonartrozlu hastalarda kas gücü ve denge kayıpları sıktır. Kas kuvveti ve denge kayıpları hastanın fonksiyonel kapasitesini azaltır. Hastaların günlük işlevlerden uzaklaşmaları güneş ışınlarından daha az yararlanmalarına bu da D vitamini eksikliğine sebep olabilir. Gonartrozlu hastalar D vitamini eksikliği açısından da takip edilmelidir.