Diarilpirazol türevi bileşiklerin sentezi ve antikanser etkilerinin araştırılması üzerinde çalışmalar


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: ŞEYMA CANKARA PİROL

Danışman: ERDEN BANOĞLU

Özet:

Dünya genelinde birçok araştırmacı, kanser hücrelerine karşı seçici, daha az yan etkili ve daha iyi bir yaşam kalitesi sunan tedavi seçenekleri için çalışmaya devam etmektedir. Son yıllarda pirazol türevlerinin antikanser aktivitesine dair birçok çalışma mevcuttur. Bu türevlerden bazılarının hücre bölünmesinde rol alan birçok farklı tipte enzimi inhibe ederek antilösemik, antitümör ve antiproliferatif etki gösterdiği bilinmektedir. Antikanser etkili yeni molekül bulma çalışmalarında farklı kimyasal yapıda birçok bileşiğe rastlanmaktadır. Geliştirilen bileşiklerin farmakoforik özelliklerinin belirlenmesi ve bu çalışma sonuçlarından faydalanarak etkin bileşiklerin tasarlanabilmesi için yapı aktivite ilişkilerinin ortaya konması önem taşımaktadır. Bu amaçla tasarladığımız tez çalışmamızda pirazol halkasının 1. ve 5. konumlarına, sırasıyla kinolin ve fenil halkaları getirilerek 3. konumunda karboksilik asit taşıyan pirazol türevi (5-(4-metilfenil)-1-kinolin-2-il-1H-pirazol-3-karboksilik asit (Bileşik 2)) ana yapısından hareketle piperazin/piridin amit türevleri sentezlenmiş ve farklı kanser hücrelerine karşı MTT ve sulforodamin B yöntemi ile antikanser aktiviteleri değerlendirilmiştir. MTT testinin sonuçları değerlendirildiğinde BRP51, BRP65 ve bileşikler 3, 4, 6, 8, 10, 12, 13, 14 ve 15?te kayda değer sitotoksik aktiviteye ulaşılmıştır. Bununla beraber bileşik 3, 4 ve 12 çalışılan tüm kanser hücrelerinde en iyi aktiviteyi göstermiştir. Sulforodamin B testi ile hesaplanan IC50 değerlerine göre bileşik 3, 10 ve 12 en yüksek aktiviteye sahiptir.