Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKHAN ÖZÇELİK
Danışman: Cevriye Gencer
Özet:
Firmalar rekabet ortamında ayakta kalabilmek adına üretim, lojistik, pazarlama, müşteri ilişkileri yönetimi gibi temel süreçlerinde rekabetçi stratejiler geliştirmek zorundadır. Çalışmada, lider ve takipçi olarak adlandırılan iki rakip firmanın rekabetçi mal satın alma süreçleri Şebeke Engelleme Problemi yaklaşımı şeklinde ele alınmıştır. Aynı bölge ve faaliyet alanında üretim yapan iki rakip firmanın aynı mallara ihtiyaç duymasından dolayı firmalar aynı tedarikçi kümesi üzerinden mal tedariğini gerçekleştireceklerdir. Firmalar yakın ya da uygun maliyetli tedarikçilerdeki mal miktarını düşüreceğinden, birbirlerinin üretimini riske sokabileceklerdir. Bu risk, firmaları çeşitli politika arayışına sürükleyecektir. Bu kapsamda çalışmada, lider firmanın çeşitli anlaşma ya da sözleşmelerle tedarikçileri takipçi firma için engelleyebildiği dikkate alınarak, tedarikçi kapasitesinin kesikli ve sürekli engellendiği durumlar incelenmiştir. Kesikli engellemede, tek ve iki aşamalı tedarik zinciri üzerinde lider firmanın tedarikçileri engelleme durumu engelleme bütçesi dâhilinde incelenmiştir. Ayrıca engelleme bütçesi belirlemeye yönelik analizler yapılmıştır. Bu analizlerde, liderin stratejilerine yönelik çeşitli yaklaşımlar önerilerek bütçe için üst sınır değer tespiti; kesikli engellemede ortaya çıkan bütçenin etkin kullanılamama durumu için ise tek aşamalı-çok ürünlü tedarik zinciri üzerinde bir hedef programlama modeli önerilmiştir. Sürekli engellemede, tek aşamalı tedarik zinciri üzerinde liderin bütçe kadar engellemesi ve liderin kendi talebi kadar engellemesi (korumacı yaklaşım) durumları incelenmiştir. Liderin bütçe kadar engellemesi durumunda tedarikçileri engelleme başarı oranını dikkate alan çevredeki aksaklılara duyarlı bir model önerilmiştir.