Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Resim Bölümü ile genel lise öğrencilerinin görsel sanatlar eğitimi alma durumlarına göre temel değer düzeylerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: SEVTAP KANAT

Danışman: GÜLER AKALAN

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Resim Bölümü öğrencileri ile Genel Liselerde öğrencilerin görsel sanat eğitimi alma durumları ve temel değer düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığının belirlenmesidir. Bu çalışma öğrencilerin temel değer algı puanları tespit edilerek bağımlı değişken olarak, görsel sanat eğitimini alma durumlarını bağımsız değişkenine göre test edildiği bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Türkiye'de 20102011 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 90 Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Müzik bölümü öğrencileri (6312 öğrenci) ile 3330 Genel Lise (1852111 öğrenci) öğrencileri oluşturmaktadır (Milli Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim, 2012). Araştırmanın örneklemi, Türkiye'nin mevcut yedi bölgesinden Ankara, Adana, Diyarbakır, İstanbul, İzmir, Malatya, Trabzon illerinden seçilen 7 Güzel Sanatlar ve Spor Liselerinin Resim Bölümleri ve 7 Genel Lisede 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda öğrenim gören 3116 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmanın örnekleminde yer alacak öğrencilerin belirlenmesi için olasılığa dayalı örnekleme yöntemlerinden random yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırma için gerekli verilerin toplanması amacıyla Kişisel Bilgi Formu ve Schwartz Portre Değerler Anketi kullanılmıştır. Araştırma amaçları doğrultusunda toplanan veriler, SPSS 17 (Statistical Package for The Social Sciences) paket programı kullanılarak çözümlenmiştir. Verilerin analizinde Kruskal Wallis H tekniği kullanılmıştır. GSSL(RB) ile GL öğrencileri arasında temel değerler bakımından GSSL(RB) öğrencilerinin lehine anlamlı fark bulunmuştur. Temel değerler alt boyutlarına ilişkin yapılan analiz sonucunda ise evrenselcilik, özyönelim, başarı, uyarılım ve iyilikseverlik gibi boyutlarda GSSL(RB) öğrencilerinin lehine GL öğrencilerinden anlamlı farklılıklar taşıdığı bulgusuna ulaşılmıştır. Güç, hazcılık, geleneksellik, uyma ve güvenlik alt boyutlarında ise iki okul türü arasında anlamlı farklılıklara rastlanmamıştır. GSSL(RB) öğrencilerinin sınıf düzeylerine göre temel değer alt boyutları açısından yapılan test sonuçlarına göre temel değerlerden özyönelim ve güvenlik alt boyutlarında anlamlı farklılık görülmüş, sınıf düzeylerinin artmasıyla bu iki değerde anlamlı artış tespit edilmiştir. Diğer alt boyutlar açısından anlamlı farklılık olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırma yaparken sanat eğitiminin değerlere ve değer aktarımındaki etkisini, rolünü araştırmaya yönelik çalışmalara rastlanılmamıştır. Bu alandaki eksiklikler giderilmelidir. Ulaşılan bulguların ışığında okulların ve ailelerin çocuklardan sadece başarı beklememeleri gerekmektedir. Çocukların karakter eğitimine de önem verilmeli, onların aynı zamanda olumlu davranışlar sergilemeleri içinde motive etmeleri gerektiği düşünülmektedir. Görsel Sanatlar eğitiminin kalite bakımından artırılmasının önemli sonuçlar verebileceği söylenebilir.