Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Öğrenci: FIRAT KAFKAS
Danışman: ÇETİN KARATAŞ
Özet:Bu çalışmada, talaş kaldırarak vida açma, kanal açma ve düz tornalama işlemleri neticesinde meydana gelen kalıntı gerilmelerin deneysel olarak belirlenmesini, bu tornalama işlemlerinin oluşturduğu kalıntı gerilmelerin karşılaştırılmasını ve tornalama işlemlerinde kullanılan parametrelerin kalıntı gerilmeler üzerine olan etkilerinin araştırılmasını amaçlanmaktadır. Bu amaçla, değişik işleme parametreleri kullanılarak, AISI 4140 ve AISI 4340 malzemeler üzerinde farklı tornalama işlemleri yapılmış ve kalıntı gerilmeler üzerine işleme parametrelerinin etkisi incelenmiştir. Kalıntı gerilmeler katman kaldırma metodu kullanılarak belirlenmiştir. Katmanların seri olarak kaldırılması elektro kimyasal işleme yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Farklı tornalama işlemleri neticesinde meydana gelen kalıntı gerilmelerin yüzeyden olan derinliğe bağlı değişim grafikleri oluşturulmuştur. Kalıntı gerilim değişim grafiklerinden elde edilen temel kalıntı gerilme sınırları işleme parametrelerinin etkisini incelemek için kullanılmıştır. Çalışma neticesinde, talaş kaldırma işleminde kalıntı gerilmelerin mekanik ve ısıl etkilerden meydan geldiği tesit edilmiştir. Isıl etkileri artıran tüm işleme parametrelerinin çekme kalıntı gerilmelerini, plastik deformasyonu arttıran parametrelerin ise basma Kalıntı gerilmelerini oluşturduğu gözlenmiştir. Vida açma, kanal açma ve düz tornalama işlemlerinde kesme biçiminin farklı talaş oluşumu meydana getirdiği ve kalıntı gerilmeleri etkileyen en önemli faktörün talaş oluşumunun farklılığından kaynaklandığı tespit edilmiştir.