Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: HATİCE DEĞİRMENCİ
Danışman: İHSAN SEYİT ERTEM
Özet:Bu araştırmanın amacı, ilkokul birinci sınıfta ilkokuma yazma öğretiminde kullanılan eğitim yazılımının öğrencilerin okuma becerileri üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda hem nitel hem de nicel veriler eş zamanlı olarak toplanarak elde edilen bulgular karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünün çalışma grubunu 20122013 eğitim öğretim yılında Ankara ili Çubuk ilçesi Şehit Piyade Üsteğmen Muharrem Kaleli İlkokulunda öğrenim görmekte olan 1. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma grubu 48 öğrenciden oluşmuştur. Deney grubunda 24 öğrenci ve kontrol grubunda 24 öğrenci yer almıştır. Araştırmanın nitel bölümünde yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Nitel bölümünün çalışma grubunu 8 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada beş çeşit veri toplama aracı kullanılmıştır. Nicel bölümde veri toplama araçları olarak; fonolojik farkındalık ölçeği, okuduğunu anlama ölçeği, okuma hataları ve prozodi ölçeği kullanılmıştır. Nitel bölümde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel sonuçlarına göre, eğitim yazılımının kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin fonolojik farkındalık puanlarının kontrol grubu öğrencilerine göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Eğitim yazılımının kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin okuduğunu anlama puanları daha yüksek olmasına rağmen deney grubu öğrencilerinin okuduğunu anlama puanları ile kontrol grubu öğrencilerinin okuduğunu anlama puanları arasında anlamlı bir fark bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Eğitim yazılımının kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre "atlayıp geçme, tekrar, yanlış okuma" hatalarını daha az yaptığı görülmüştür. Kontrol grubunda metni yarıda bırakan öğrenciler bulunurken deney grubunda metni yarıda bırakan öğrencinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Eğitim yazılımının kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin ve kontrol grubu öğrencilerinin okuma hızlarının birinci sınıf düzeyinde olduğu görülmüştür. Deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre dakikada okudukları kelime sayısının daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Eğitim yazılımının kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin ve kontrol grubu öğrencilerinin prozodi yeterlilik puanları arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nitel sonuçlarına göre, öğretmenler eğitim yazılımlarına ilişkin olumlu görüşlere sahiptir. Öğretmenler eğitim yazılımlarının avantajları konusunda; öğrenciye faydalı olduğunu, öğrencinin dikkatini çektiğini, eğitim ortamını zenginleştirdiğini, öğretmene destek olduğunu, zamandan tasarruf sağladığını, erişilebilirlik ve öğrencilerin aktif katılımını sağladığını ifade etmiştir. Öğretmenler eğitim yazılımlarının dezavantajları konusunda; sık kullanıldığında etkililiğini yitirdiğini, kullanılma sürecinde teknik sorunlar yaşandığını, öğretmeni pasifleştirdiğini ve yanlış kullanıma açık olduğunu söylemiştir. Öğretmenler 1. sınıf okuma öğretimi sürecinde karşılaşılan güçlüklerin; okuduğunu anlamada, heceleri birleştirmede, sesi hissetmede, hecelemede, hece oluşturmada, okuma hataları yapmada, hızlı okumada ve karakterlere göre ses değiştirmede olduğunu belirtmiştir. Öğretmenler ilkokuma öğretiminde karşılaşılan sorunların çözümünde eğitim yazılımlarının; hecelemede, sesi hissettirmede, doğru okumada, okuduğunu anlamada ve okuma hızı konularında yardımcı olduğunu ifade etmiştir.