Akış tipi atölyelerde hız değiştirme faaliyetli çizelgeleme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YASEMİN KİREMİTCİ

Danışman: Gül Didem Batur Sir

Özet:

Bu çalışmada, işlerin serbest kalma zamanlı ve makinelerin hız değiştirme faaliyetli (HDF) olduğu, akış tipi çizelgeleme problemi üzerinde çalışılmıştır. Makinelerin çalışma performansının zamanla azalmasıyla, işlerin işlem zamanı artma eğilimi göstermektedir. Makinelerin eski performansında çalışabilmesi için gerçekleştirilen faaliyetler, literatürde HDF olarak tanımlanmaktadır. HDF, makinelerin çalışma performansını arttıracağı için işlerin HDF’den önce mi yoksa sonra mı makinelerde işlem gördüğü önem kazanmaktadır. İlgili problemin çözümü için, işlerin makinelere atanma sırasını belirleyen, aynı zamanda makinelerin HDF atama konumunu da tayin eden karmaşık tam sayılı programlama (MIP) modeli oluşturulmuştur. Bu model küçük boyutlu problemlerde çözüm vermiş ancak problemin boyutu büyüdükçe yetersiz kaldığı gözlemlenmiştir. Bu sebeple, işlerin makinelere atanma sırasının ve makinelerin HDF atama konumunun belirlenebilmesi için iki aşamalı bir metot önerilmiştir. Önerilen iki aşamalı metotla, iki makineli akış tipi atölye ortamında, işlerin makinelere atanma sırasının belirlenmesi ve makinelerin HDF atama konumunun tayin edilmesi amaçlanmaktadır. İlk aşamada, sezgisel bir yaklaşım ile işlerin makinelere atanma sırası belirlenmiş; ikinci aşamada ise belirlenen iş sırasına göre, işlerin toplam tamamlanma zamanını en küçüklemek amacıyla HDF atama konumunu tayin eden, şebeke yapılı en kısa yol tabanlı karmaşık tam sayılı programlama modeli önerilmiştir. Önerilen model ile farklı problem boyutlarında polinom zamanda optimum çözüm sunan sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Akış tipi çizelgeleme, hız değiştirme faaliyeti, serbest kalma zamanı, şebeke yapısı, toplam tamamlanma zamanını en küçükleme