Ankara ili organik pazarlarından alışveriş yapan tüketicilerin organik gıdalar hakkındaki görüşleri ve bilgi durumları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: ADEM BÖCÜKCÜ

Danışman: ADVİYE GÜLÇİN SAĞDIÇOĞLU CELEP

Özet:

Modern tarımla birlikte gıda endüstrisinde ilaç, hormon ve katkı maddeleri gibi sağlığı olumsuz etkileyebilecek maddelerin kullanılması tüketicilerde kaygı oluşturmaya başlamıştır. Bu nedenle sağlıklı beslenme ve güvenilir gıda endişesi taşıyan tüketiciler, organik tarım ürünlerine yönelmiştir. Sağlık ve çevre konularında bilinçli tüketicilerin sayısının artması organik ürünlere ve organik pazarlara olan talebin her geçen gün daha da artmasına neden olmuştur. Ankara'nın Çankaya ilçesinde organik pazarlardan alışveriş yapan tüketicilerin organik gıdalarla ilgili bilgi düzeyleri, organik gıda tüketme durumları ve organik gıdalar hakkındaki tutumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan araştırmada, 244 kişiye yüz yüze görüşme yöntemiyle 38 soruluk anket formu uygulanmıştır. Anketin birinci bölümünde kişilerin demografik özelliklerini belirlemek amacıyla hazırlanan sorular, ikinci bölümünde organik gıdalar hakkındaki bilgi durumları, üçüncü bölümünde tüketicilerin organik gıdaya yönelik tutumları ve dördüncü bölümünde ise organik gıda tüketim durumları ile ilgili sorular yer almıştır. Anket verileri SPSS (Windows 17.0) istatistik programı ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında, %5 anlamlılık düzeyinde ele alınmıştır. Araştırmanın sonucunda, araştırmaya katılan kadın ve erkek tüketicilerin sayılarının birbirlerine yakın olduğu (%45,1 erkek, %54,9 kadın) tespit edilmiştir. Organik pazarlardan alıveriş yapan tüketicilerin yaş aralıkları incelendiğinde, %40,6'sının 35-44 yaş aralığında bulunduğu; öğrenim durumları incelendiğinde %73,3'ünün lisans mezunu olduğu belirlenmiştir. Tüketicilerin %61,4'ünün evli olduğu ve %61'inin kamuda çalıştığı tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, organik pazarlardan alışveriş yapan tüketicilerin organik gıdaya ilişkin tutum puanları ortalamaları arasındaki fark, cinsiyet, yaş gurupları ve meslek değişkenlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Kadınların organik gıdalar hakkındaki tutumlarının erkeklere göre daha olumlu olduğu belirlenmiştir. Organik gıda tüketicilerinin organik gıdalar hakkındaki tutum puanlarının en yüksek olduğu yaş aralığının 35-44 olduğu belirlenmiştir. Meslek değişkeni incelendiğinde organik gıdalar hakkındaki tutum puanlarının kamu çalışanları arasında en yüksek olduğu belirlenmiştir. Organik gıda tüketicileri tarafından başlıca tüketilen organik gıdaların, yumurta, zeytinyağı ve süt olduğu tespit edilmiştir. Organik gıdalar ile ilgili olarak; organik gıdaların özellikleri ve önemi, organik gıda üretim süreci, organik gıdalar ile ilgili tüketici talepleri ve organik gıda tüketim durumları gibi konularda yapılacak eğitim ve araştırma faaliyetlerinin arttırılması ve desteklenmesi önerilmektedir.