Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nimet Özgül ÜNSAL
Danışman: Mehmet Akif Ocak
Özet:
Bu çalışmanın amacı, kolluk kuvvetlerinin harmanlanmış öğrenme yöntemiyle verilen siber güvenlik farkındalık eğitiminin motivasyon ve algıya olan etkisini incelemek, hazırlanan ortamın kullanılabilirliği ve etkililiğine bakmaktır. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen alanyazın incelemesinde siber güvenlik gibi farklı içeriklerin kullanıldığı ve kolluk kuvvetlerinin hedef alındığı harmanlanmış öğrenme ortamları gibi teknoloji destekli ortamların etkisinin tam olarak ortaya çıkarılmadığı görülmüştür. Pandemi döneminde harmanlanmış öğrenme ortamıyla verilen siber güvenlik farkındalık eğitiminin kolluk kuvvetlerinin motivasyon ve algısına olan etkisini birlikte incelemenin alanyazına farklı bir bakış açısı getireceği üzerinde durulmuştur. Bu çalışmada karma araştırma yöntemlerinden açımlayıcı desen kullanılmıştır. Nicel yöntem veri analizinde; frekans, normallik testleri, ilişkisiz örneklemler t-testi, ilişkili örneklemler t-testi ve Pearson korelasyon analizleri SPSS 24 veri analizi programı kullanılarak yapılmıştır. Nitel yöntemde yarı yapılandırılmış bir görüşme formu ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu olarak harmanlanmış öğrenme ortamında (deney grubu) 55 kolluk kuvveti mensubu ve çevrimiçi öğrenme ortamında (kontrol grubu) ise 55 kolluk kuvveti olmak üzere toplamda 110 kolluk kuvvetine siber güvenlik farkındalık eğitimi verilmiştir. Bu kişilere ulaşmak için amaca yönelik veri toplama tekniği uygulanmıştır. Pilot çalışma kapsamında ise 56 kolluk kuvveti üzerinde çevrimiçi ortamda siber güvenlik farkındalık eğitimi verilerek içerikle ilgili düzenlemeler ve kullanılacak olan motivaston anketi, algı anketi, sistem kullanılabilirlik ölçeği, eğitim ortamı etkililik ölçeği, siber güvenlik farkındalık ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yürütülmüştür. Nitel veriler için ise deney ve kontrol grubundan seçilen toplam 20 katılımcı ile yüz yüze ve çevrimiçi ortamlarda birebir görüşmeler yapılarak içerik analiz tekniği ile toplanan veriler analiz edilmiştir. Çalışma bulguları, harmanlanmış öğrenme ortamı ile çevrimiçi öğrenme ortamında bulunan katılımcıların motivasyon puanları arasında (t(108)=2,66, p<.05), algı puanları arasında (t(108)=8,88, p<.05), eğitim ortamının kullanılabilirliği açısından (t(108)=7,07, p<.05), öğrenme ortamının etkililiği açısından (t(108)= 6,37, p<.05) ve siber güvenlik farkındalık düzeyi açısından (t(108)= 11,10, p<.05) anlamlı bir farkın olduğu tespit edilmiştir. Bu farkın deney grubu katılımcılarının lehine olduğu ortaya konulmuştur. Diğer taraftan deney grubunda; motivasyon ve algı, motivasyon ile sistem kullanılabilirliği, algı ile sistem kullanılabilirliği arasında yüksek ve pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucunda elde edilen veriler ışığında; harmanlanmış öğrenme ortamlarının yüz yüze ve çevrimiçi öğrenme ortamlarının avantajlarını bir araya getirdiği görülmüştür. Bu sonuçlara dayanarak, deney grubu katılımcılarının ilgisinin yüz yüze öğrenme ortamlarında daha yüksek olduğu ve öğrenen-öğreten etkileşiminin sağlandığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre kolluk kuvvetlerinde yapılan siber güvenlik farkındalık eğitimlerinde ihtiyacların farklı olabilme durumu ve bu durumların gözetilerek eğitim ortamlarının tasarlanması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler : Harmanlanmış Öğrenme Ortamı, Siber güvenlik, Farkındalık, Motivasyon, Algı