Kanat açma mekanizması tasarımı ve analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Öğrenci: İSMAİL YILMAZ

Danışman: ÖMER KELEŞ

Özet:

Yüksek aerodinamik yüklere ve atalet yüklerine maruz kalan, bir insansız hava aracının kanat açma mekanizması tasarımı teknik isterler doğrultusunda gerçekleştirilerek kanatların güvenli bir şekilde açıldıktan sonra işlevini istenilen ölçüde yerine getirmesi sağlanmıştır. Bu çalışmada kanat açma mekanizması tasarlandıktan sonra sistemin sürtünme ve sönüm katsayıları deneysel verilerle tutarlı olacak şekilde elde edilmiştir. Hava araçlarında kullanılan açılır kanat mekanizmaları incelendiğinde, kanat açma hareketini sağlamak için tahrik motorların veya pistonlu mekanizmaların sıklıkla kullanıldığı görülmüştür. Bu mekanizmalar geometrik hacim kısıtları nedeniyle güncel kompleks ve karmaşık sistem entegrasyonları için elverişli olmamaktadır. Burulma yayı kullanılan mekanizmalarda ise yüksek aerodinamik yüklere maruz kalan kanatların mili saniyeler içerisinde istenilen açısal konumlara gelmelerini sağlayan açma mekanizması tasarımlarının daha küçük hacimler içerisinde kalınarak yapılabileceği anlaşılmıştır. Bu nedenle tasarlanacak bir kanat açma mekanizmasında kanatların açılmasını sağlayan mekanizmada burulma yayları kullanımı büyük bir avantaj getirmektedir. Bu çalışma ile burulma yaylarından tahrik alan kanat açma mekanizması geliştirilmiş aynı zamanda kanatların eş zamanlı açılmasını sağlayan mekanizmanın tasarımı da gerçekleştirilmiştir. Açma mekanizmasının dinamik modeli Ansys katı cisim dinamiği çözücüsü ile oluşturulmuş ve Matlab Simulink ile dinamik model oluşturulmuştur. Kanat açma mekanizması farklı tork değerlerine sahip burulma yayları ile test edilmiş ve testler yüksek hızlı kameralar ile görüntülenerek açılma zamanı verileri elde edilmiştir. Elde edilen veriler ile mekanizmanın analitik ve sayısal hesaplamaları karşılaştırılmış, benzer kanat açma mekanizmaları için sönüm ve sürtünme katsayı değerleri elde edilmiştir.