Sağlıklı gönüllü vericilerde G-CSF uygulanması ve kök hücre aferezi işleminin inflamatuar belirleyiciler, oksidatif stres ve antioksidan kapasite üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Çiğdem İlhan

Danışman: HATİCE PAŞAOĞLU

Özet:

Allojenik hematopoetik kök hücre nakli; malign veya malign olmayan hastalığa sahip kişilere yapılır. Bunun için sağlıklı donörden elde edilen kemik iliği, kordon kanı veya granülosit koloni uyarıcı faktör (GCSF) ile mobilize (kemik iliğinden ayrılıp dolaşıma girmeleri) olan periferik kan hematopoetik kök hücreleri kullanılmaktadır. Çalışmamızda G-CSF ile mobilizasyon ve aferez işleminin, sağlıklı gönüllü donörlerdeki inflamatuar belirteçler, oksidatif stres ve antioksidan kapasite üzerine etkilerini inceledik. Bu çalışmada; serum IL-6 düzeyleri G-CSF ile mobilizasyonun 4. gününde, aferez işleminden hemen sonra ve aferez işleminden 24 saat sonra bazal duruma göre (G-CSF öncesi) istatistiksel olarak önemsiz bir artış göstermiştir. Aferezden 1 hafta sonra ise IL-6 düzeyleri bazal değerlere göre anlamlı bir düşüş göstermiştir. Serum hs- CRP düzeyleri; G-CSF ile mobilizasyonun 4. gününde, aferez işleminden hemen sonra ve aferez işleminden 24 saat sonra bazal değerlere göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Aferezden 1 hafta sonra düşüş göstererek bazal duruma yakın bir değer almıştır. Sağlıklı donörlerde serum ferritin düzeyleri, G-CSF ile mobilizasyonun 4. gününde, aferez işleminden hemen sonra, aferez işleminden 24 saat sonra ve aferez işleminden 1 hafta sonra anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Çalışmamızda serum ileri oksidasyon protein ürünleri (AOPP) düzeylerini G-CSF ile mobilizasyonun 4. gününde (aferez işlemi öncesi) bazal değerlere göre anlamlı olarak düşük bulduk. Aferez sonu yükselmeye başlayan AOPP düzeylerini aferezden 24 saat sonra ve aferezin 1. haftasında anlamlı olarak yüksek kalmaya devam ettiğini tespit ettik. Serum albümin düzeylerini G-CSF ile mobilizasyonun 4. Günü, aferez sonu ve aferezden 24 saat sonra bazal değerlere göre anlamlı olarak düşük bulduk. Aferezden 1 hafta sonra ise yükselerek bazal duruma yakın bir değer aldığını gördük. Serum malondialdehit (MDA) düzeyleri, G-CSF ile mobilizasyonun 4. Gününde bazal değerlere göre düşük bulunmakla birlikte bu düşüş anlamlı bulunmamıştır. Aferez sonu, aferezden 24 saat sonra ve aferezden 1 hafta sonra ise serum MDA düzeyleri anlamlı bir şekilde düşmeye devam etmiştir. Serum total antioksidan kapasite (TAK) düzeyleri G-CSF ile mobilizasyonun 4. Gününde, aferez işleminden hemen sonra, aferez işleminden 24 saat sonra ve aferez işleminden 1 hafta sonra bazale göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Bu çalışma G-CSF ile mobilizasyon ve aferez işleminin sağlıklı periferik kök hücre donörlerinde oksidatif stres ve inflamasyona sebep olmakla birlikte doku yıkımına neden olmadığını göstermektedir. Ayrıca bu işlem demir metabolizmasını etkilemektedir. Bu konuda çalışmaların devam etmesinin, G-CSF ile mobilizasyon ve aferez işleminin sağlıklı donörlerdeki potansiyel zararlarının 6 ay ve 1 yıllık dönemlerde de araştırılması ile daha da güvenilir sonuçlara ulaşılabileceğini düşünmekteyiz.