Öğretmen ve öğrencilerin kesir ve rasyonel sayı kavram tanımları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DÖNDÜ GAMZE AKTAŞ

Danışman: Selami Ercan

Özet:

Matematik öğretiminde karĢılaĢılan birçok problemin kaynağı, kavram bilgisinden ziyade

iĢlem bilgisine odaklı bir sürecin yürütülmesidir. Kavramın tanımını zihninde inĢa

edemeyen öğrencinin kazandığı iĢlem bilgisi de kalıcılıktan uzak olmaktadır. Sayı

kavramının öğrenimi ve öğretimi gerek kavramsal gerekse iĢlemsel bilgisi yönüyle okul

öncesi çağlardan baĢlayarak yaĢam boyu devam eden bir süreçtir. Bu süreç matematikle

ilgilenen herkes için beraberinde birçok kavram kargaĢası ya da kavram yanılgısını

taĢımaktadır. Sayılar konusuyla ilgili alan yazında yapılan çalıĢmalar incelendiğinde en sık

karĢılaĢılan kavram yanılgısının kesirler ve rasyonel sayılar konusunda olduğu

görülmektedir. Ancak çalıĢmaların pek çoğu -kesrin iĢlemci anlamını temel alarakkesirlerde

iĢlemler ya da -kesir kavramını rasyonel sayı yerine kullanma suretiyle- rasyonel

sayı iĢlemleri üzerine odaklanmaktadır. Bu bağlamda araĢtırmanın amacı ortaöğretim

öğrencilerinin kesir ve rasyonel sayı kavramları hakkındaki kavram tanımlarını incelemek

ve matematik öğretmenlerinin bu iki kavramı nasıl tanımladıklarını tespit etmek ayrıca

öğretmenlerin öğretim süreçlerinde bu iki kavramı iĢleme biçimlerini ve öğrencilerde neler

gözlemlediklerini araĢtırmaktır. Bu çalıĢma nitel desenli bir araĢtırmadır. AraĢtırmanın

katılımcı grubu, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içinde, 9. Sınıf düzeyinde, Sivas ilinde dört

vii

farklı okulda öğrenim gören toplam 188 öğrenci ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı

okullarda çalıĢan 24 matematik öğretmeninden oluĢmaktadır. Veri toplama aracı olarak,

katılımcı öğrenci grubuna uygulanmak üzere kesir ve rasyonel sayı kavramları ile ilgili

kavram tanımı tespit formu ve katılımcı öğretmenler ile yapılmak üzere yarı

yapılandırılmıĢ mülakat formu geliĢtirilmiĢtir. Toplanan verilere içerik analizi yapılmıĢtır.

ÇalıĢmanın sonunda ulaĢılan sonuçlar, öğrencilerin kesir ve rasyonel sayı kavramları ile

ilgili yanlıĢ tanımlamalara sahip olduklarını ve bu tanımlara öğretmenlerin bu iki kavram

ile ilgili bilgilerinin yetersizliğinin ve yanlıĢ yönlendirmelerinin sebep olduğunu

göstermektedir.

Anahtar Kelimeler : Kesir, rasyonel sayı, kavram tanımı