Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DÖNDÜ GAMZE AKTAŞ
Danışman: Selami Ercan
Özet:
Matematik öğretiminde karĢılaĢılan birçok problemin kaynağı, kavram bilgisinden ziyade
iĢlem bilgisine odaklı bir sürecin yürütülmesidir. Kavramın tanımını zihninde inĢa
edemeyen öğrencinin kazandığı iĢlem bilgisi de kalıcılıktan uzak olmaktadır. Sayı
kavramının öğrenimi ve öğretimi gerek kavramsal gerekse iĢlemsel bilgisi yönüyle okul
öncesi çağlardan baĢlayarak yaĢam boyu devam eden bir süreçtir. Bu süreç matematikle
ilgilenen herkes için beraberinde birçok kavram kargaĢası ya da kavram yanılgısını
taĢımaktadır. Sayılar konusuyla ilgili alan yazında yapılan çalıĢmalar incelendiğinde en sık
karĢılaĢılan kavram yanılgısının kesirler ve rasyonel sayılar konusunda olduğu
görülmektedir. Ancak çalıĢmaların pek çoğu -kesrin iĢlemci anlamını temel alarakkesirlerde
iĢlemler ya da -kesir kavramını rasyonel sayı yerine kullanma suretiyle- rasyonel
sayı iĢlemleri üzerine odaklanmaktadır. Bu bağlamda araĢtırmanın amacı ortaöğretim
öğrencilerinin kesir ve rasyonel sayı kavramları hakkındaki kavram tanımlarını incelemek
ve matematik öğretmenlerinin bu iki kavramı nasıl tanımladıklarını tespit etmek ayrıca
öğretmenlerin öğretim süreçlerinde bu iki kavramı iĢleme biçimlerini ve öğrencilerde neler
gözlemlediklerini araĢtırmaktır. Bu çalıĢma nitel desenli bir araĢtırmadır. AraĢtırmanın
katılımcı grubu, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içinde, 9. Sınıf düzeyinde, Sivas ilinde dört
vii
farklı okulda öğrenim gören toplam 188 öğrenci ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı
okullarda çalıĢan 24 matematik öğretmeninden oluĢmaktadır. Veri toplama aracı olarak,
katılımcı öğrenci grubuna uygulanmak üzere kesir ve rasyonel sayı kavramları ile ilgili
kavram tanımı tespit formu ve katılımcı öğretmenler ile yapılmak üzere yarı
yapılandırılmıĢ mülakat formu geliĢtirilmiĢtir. Toplanan verilere içerik analizi yapılmıĢtır.
ÇalıĢmanın sonunda ulaĢılan sonuçlar, öğrencilerin kesir ve rasyonel sayı kavramları ile
ilgili yanlıĢ tanımlamalara sahip olduklarını ve bu tanımlara öğretmenlerin bu iki kavram
ile ilgili bilgilerinin yetersizliğinin ve yanlıĢ yönlendirmelerinin sebep olduğunu
göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : Kesir, rasyonel sayı, kavram tanımı