Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Burçin PAÇACI
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Mustafa Kürşat Çubuk
Eş Danışman: Serpil Erol
Özet:
Türkiye bulunduğu konum itibari ile stratejik bir öneme sahiptir. Doğru yatırım politikaları ile ekonomik kalkınma hızlanacaktır. Bu çalışmanın amacı, çok modlu taşımacılığı verimli şekilde kullanarak Türkiye’nin dış ticarette ihracat payını artırmak ve uluslararası alanda bölgede lojistik üs olmasını sağlamaktır. Sektörler dikkate alınarak kurulacak lojistik merkezler ile bu amaç gerçekleştirilebilecektir. Lojistik merkez yer seçimi için yapılan bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. İlk kısımda, kapsamlı literatür taraması ve alanında uzman kişilerin görüşleri ile nüfus, ekonomi, maliyet, sosyo-ekonomik durum, altyapı, coğrafi konum ve hizmet olmak üzere yedi ana kriter ve bu ana kriterlere ait yirmi yedi alt kriter belirlenmiştir. Bu kriterler ile gerçek veriler kullanılarak elde edilen Türkiye’de dış ticaret açığı veren iller arasından önce Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), sonra Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) yöntemleri kullanılarak lojistik merkez yer seçimi yapılmıştır. AHP yöntemine göre lojistik merkez kurmak için elde edilen illerin sıralamasında ilk beş il ile Coğrafi Bilgi Sistemi ile elde edilen beş ilin aynı olduğu görülmüştür. Verilerin sisteme girilmesi ve güncellenebilmesi özelliği, daha kolay ve pratik olarak sonucun elde edilebilmesi dikkate alınarak çalışmanın ikinci bölümünde CBS’nin kullanılması önerilmiş ve ikinci kısmı CBS ile gerçekleştirilmiştir. İkinci kısımda Türkiye’de gelişime açık illerin desteklenmesi amaçlanarak verilerin seçim aralıkları bu amaca göre belirlenmiştir. Bu bölümde lojistik merkez yer seçimi, Türkiye’deki tüm illerin ulaşım sistemlerinin, tarım, hayvancılık ve ormancılık, imalat ve madencilik sektörlerinin ihracat ve ithalat miktar ve değerleri doğrultusunda SPSS ile elde edilen 2025 yılı tahmini verileri kullanılarak yapılmıştır. Türkiye’deki demir yolu yük istasyonları, endüstri bölgeleri, havaalanları, limanlar, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgeleri ve organize sanayi bölgelerine ait konumlar ilgili kurumlardan alınmıştır. Farklı sektörler ve ulaşım sistemleri dikkate alınarak geliştirilen 5 farklı senaryo için, kurumlardan elde edilen veriler ve konumlar kullanılarak CBS ile lojistik merkezlerin kurulacağı konumlar belirlenmiştir. Bu sayede lojistik merkez yer seçimi için karar vericinin kendi stratejilerine en uygun seçimi yapabilmesi sağlanabilecektir.
Anahtar Kelimeler : Ulaştırma, Lojistik, AHP, CBS