Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Eda KARADAĞ
Danışman: Hakan Gürün
Özet:
Yapılan bu çalışmada, kriyojenik olarak ısıl işlem görmüş ve görmemiş AISI D2 takım çeliklerinin elektro erozyon işlemi (EDM) ile işlenebilirlikleri deneysel olarak incelenmiştir. Deney numuneleri ticari olarak elde edilmiş ve numunelerden biri ≈ 203 K de kriyojenik işleme tabii tutulmuştur. Elektro erozyon işlemi (EDM) parametreleri olarak akım (4A, 8A, 16A) ve vurum seviyesi (2, 5, 8) seçilmiştir. Bu parametrelerin, Takım aşınma oranı (TWR) değerine ve boyutsal doğruluğuna etkileri incelenmiştir. Ayrıca, akım ve vurum sürelerinin yüzey durumuna etkisi taramalı elektron mikroskopu (SEM) görüntüleri yardımıyla yorumlanmıştır. Buna ek olarak, parametrelerin etkileşimlerini daha net görebilmek için Varyans analizi (ANOVA) gerçekleştirilmiştir. İşlem parametrelerinin 3 boyutlu grafikleri MATLAB yazılımında oluşturulmuştur. Çaptan sapma (OC) değerinin ölçümünde üç boyutlu koordinat ölçme cihazı (CMM) kullanılmıştır. İşleme süresi (T) ve takım aşınma oranı (TWR) açısından değerlendirildiğinde en etkili parametrenin akım olduğu görülmüştür. Çaptan sapma değerlerinde (OC) ise vurum süresinin akıma göre daha etkili bir parametre olduğu tespit edilmiştir. Taramalı elektron mikroskopu (SEM) görüntülerinde kriyojenik olarak ısıl işlem görmüş numunelerde, çatlakların belirgin bir biçimde görülebildiği ve çatlak boylarının ölçülebildiği, akım 4A vurum seviyesinin (Ton) 5 olduğu koşulda, çatlak yoğunluğunda %64 oranında azaldığı tespit edilmiştir. Kriyojenik ısıl işlemin bu malzemenin elektro erozyon işlemi (EDM) ile işlenmesi öncesinde uygulanmasının uygun bir yöntem olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Elektro erozyon işlemi (EDM), Kriyojenik işlem, AISI D2 takım
çeliği, Varyans analizi (ANOVA), Boyutsal doğruluk, Çaptan
sapma (OC).