Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Yandal Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: TACETTİN AYANOĞLU
Danışman: HAKAN ATALAR
Özet:Osteoartrit en sık görülen eklem dejeneratif ekle hastalığı olup sıklığı yaşla birlikte artan, eklem kıkırdağında erozyon, eklem kenarlarında osteofit, subkondral skleroz, sinoviyal membran ve eklem kapsülünde biyokimyasal ve morfolojik değişikliklerle karakterize dejeneratif bir eklem hastalığıdır. Osteoartrit etyolojisinde genetik, inflamatuar, metabolik ve travmatik faktörler suçlanmasına karşın tam olarak açıklığa kavuşturulamamıştır. 1997 yılında Agrekanazların keşfi ve ADAMTS genlerinin agrekanı parçalayan enzimler olarak tespit edilmesinden beri osteoartritle etyolojisindeki rolleri gerek hayvan çalışmaları gerekse insan çalışmaları ile kanıtlanmaya çalışılmıştır. Osteoartritte; ADAMTS1, 4, 5, 8, 9 ve 15 genleri suçlanmış ancak literatürde ADAMTS 4 ve 5'in en aktif Agrekanazlar olduğunu gösteren yayınlar vardır. Son yıllarda ADAMT4, ADAMTS5 dışında ADAMTS9 öne çıkan agrekanaz enzimlerindendir. Literatürde hem hayvan çalışmaları hem de klinik insan çalışmaları olmasına rağmen hangi agrekanazların öne çıktığını gösteren prospektif, kontrollü çalışma yoktur. Farklı evrelerde osteoartrit gelişen hastalardan alınan örneklerde enzim analizi yapılmış ancak osteoartrit bulunmayan hastalarla olanları karşılaştıran çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmadaki amacımız, cerrahi tedavi gerektirecek, son evre osteoartrit gelişen hastaların kıkırdaklarındaki protein ile agrekanaz enzim ölçümü ve kan örneklerindeki DNA polimorfizm ve RNA gen ekspresyonu analiz sonuçlarını kontrol grubu ile karşılaştırarak patogenezdeki rollerini göstermektir. Araştırma kapsamında, 15 tane kalça ekleminde osteoartrit gelişen, cerrahi tedavi gerektiren ve total kalça protezi uygulanan hasta ile 15 tane femur boyun kırığı gelişen, osteoartrit bulguları olmayan ve parsiyel kalça protezi uygulanan hastaların ameliyat sırasında alınan ve rezeke edildikten sonra çöpe atılan materyallerden doku örnekleri alınmıştır. Rezeksiyon materyallerinden kıkırdak örnekleri alındıktan sonra soğuk zincir kurallarına uygun olarak nakledip -80°C'de saklanarak Western blot yöntemi ile kıkırdaktan protein analizi, serumda ELISA yöntemi ile agrekanaz enzim ölçümü, kan örneklerinde PCR ile DNA'da polimorfizm ölçümü yapılmıştır. Sonuç olarak; ADAMTS genlerinini osteoartrit gelişiminde rolü olduğu ve ADAMTS-5'in kalça osteoartriti gelişiminde esas soumlu olan ADAMTS geni olduğu sonuçlarına vardık. Bu hastalığın patofizyolojisinde rol oynayan bu preoteolitik enzimlerin rollerinin tam olarak açıklığa kavuşturulması tedaviye yönelik yeni stratejilerin geliştirilmesine olanak sağlayacaktır. Enzim veya proteoliz sonucu oluşan ürünlerin tespiti erken tanı imkanı sağlayabilir. Patogenezdeki rolü ispatlanacak enzimlerin inhibitörlerinin geliştirilmesi sonucunda cerrahi tedaviye gereksinimin azalmasına ve yeni ilaç gelişimi ile medikal tedavi olanağı sağlayacağından etyolojisininin aydınlatılması hedeflenmektedir.