Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Arezoo Babaeı Ajabshır
Danışman: Cemal Çakır
Özet:Genel olarak, bağlamda sözlerin anlamının incelenmesi bilimi olarak tanımlanan edimbilim, artan bir şekilde dilciler ve dil eğitimcilerin ilgisini çekmektedir. Edimbilim, iletişimi mümkün kılan, dil kullanımının toplumsal ve kültürel yönlerini araştırmayı amaçlamaktadır. Yapılan araştırmalara göre; edimbilim öğretimi, özellikle açık öğretme yöntemi ile, çok daha verimli sonuçlar vermektedir. Sezdirim ise edimbilimin bir alt dalı olarak, bu araştırmanın odak noktasıdır. Grice (1967) tarafından alanyazına giren sezdirim kavramı, söylenenin sözlük anlamının ötesindeki anlam(lar)ına karşılık gelir. İroni ve deyimler sezdirimlerin örneklerindendir. Genelde edimbilimin özelde sezdirimlerin, açık öğretme yöntemiyle öğretmek başta olmak üzere, öğretilebilir olduğu ortaya konmuştur. Ancak bu güncel konu ile ilgili alanyazında halihazırda yeteri kadar araştırma bulunmamaktadır. Bilhassa, genel İngilizce ders kitaplarının sezdirim öğretiminde yeterlikleri konusunda alanyazında büyük bir boşluk bulunmaktadır. Edimbilim ve sezdirim öğretiminde bazı araştırmalar bulunmasına rağmen, açık ve örtük öğretme yöntemlerinin sezdirimler öğretimindeki etkileri çok ayrıntılı olarak ele alınmamaktadır. Bu araştırma yukarıda değindiğimiz alanyazın boşluklarının bir kısmını doldurmayı amaçlamaktadır. Araştırma, yalnızca Cümle Düzeyindeki Geleneksel Sezdirimleri (CDGS) ve Özelleştirilmiş Konuşma Sezdirimlerini (ÖKS) kapsamaktadır. Araştırma, söz konusu sezdirimlerin kitaplardaki durumu hakkında bir içerik analizi ile başlamaktadır. Sonraki adımlarda bu kitapları kullanan öğretmenlerin edimbilim ve sezdirim konusunda bilgilerini ve firkirlerini ele almaktadır. Son olarak, Gazi Üniversitesi İngilizce Hazırlık Okulunda ileri düzey öğrencileri ile yapılan yarı-deneysel uygulamada elde edilen açık ve örtük sezdirim öğretiminin sonuçları kıyaslanmaktadır. İçerik analizinin sonuçları kitapların sezdirim öğretiminde yeterli olmadıklarını göstermektedir. 14 kitabın içinden ancak 5 kitapta az sayıda da olsa sezdirim öğretimi bulunmaktadır. Anketlerin incelemesi ise öğretmenlerin edimbilim ve sezdirimler, ve onların öğretimi konusunda yeteri kadar bilgi ve beceriye sahip olmadıklarını göstermektedir. Yarı-deneysel uygulama ise bu çalışmadan önce yapılan araştırmaları destekler şekilde açık öğretmenin sezdirimlerde daha etkili olduğunu ispatlamaktadır. Açık öğretme yöntemi uygulanan grup örtük öğretme uygulanan gruptan daha etkili performans sergilemiş olup, bu hem sezdirimlerin anlaşılmasına hem de üretilmesine yansımıştır. Açık öğretme uygulanan öğrenciler doğrudan cevaplar üretme konusunda daha etkili bir performans göstermişlerdir. Bütün olarak araştırmanın sonuçlarını değerlendirdiğimizde, sezdirim öğretiminde hala yapılacak çok şeyin olduğu sonucuna varabiliriz. Araştırmanın ortaya koyduğu diğer önemli bir sonuç ise, açık öğretmenin örtük öğretmeye göre daha etkili olduğudur. Bu bulgular, malzeme geliştiricilere, İngilizce öğretmeni yetiştiren eğitimcilere, halen görev yapmakta olan İngilizce öğretmenlerine, ve İngilizce öğretmeni adaylarına öğretim süreçlerinde sezdirim öğretimi konusunda katkı sunabilir.