Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Rabia Arıkan
Danışman: METİN DAĞDEVİREN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Son yıllarda stratejik yönetim, iç kontrol, risk yönetimi gibi modern yönetim yaklaşımları, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de önem kazanmıştır. Türkiye'de kamu yönetimi kapsamında bu yeni yaklaşımlarla ilgili en önemli adım Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu ile atılmıştır. Söz konusu Kanun'la genel yönetim çatısı altındaki kurum ve kuruluşlar için risk yönetimini de içeren iç kontrol sisteminin kurulması zorunlu kılınmıştır. Türkiye'deki kamu kurumlarının yeni yasal düzenleme çerçevesinde, uygulamaya geçiş aşamasında bulunduğu risk yönetimi ve değerlendirmesi alanındaki en önemli eksikliklerden biri standart bir risk değerlendirme metodolojisi olmamasıdır. Bu çalışmanın amacı; standart bir risk değerlendirme metodolojisi olmaması problemine yönelik olarak, stratejik yönetim uygulayan kuruluşlarda uygulanabilecek alternatif risk değerlendirme yöntemlerinin önerilmesi, uygulanması ve sonuçlarının karşılaştırılmasıdır. Çalışmanın amacı doğrultusunda; risk yönetimi ve risk değerlendirme alanında ilgili mevzuat ve literatür taranmış, uluslararası düzeyde kabul gören modeller, standartlar ve dokümanlar incelenmiş, iyi uygulama örnekleri araştırılmıştır. Risk yönetimi ve risk değerlendirme süreçlerinde olası çözüm önerileri tartışılmış ve metot önerileri sunulmuştur. Bu çalışmada önerilen çok ölçütlü karar verme teknikleri ve bulanık teknikler; karmaşık risk değerlendirme probleminin yapısındaki tüm ilişkilerin göz önünde bulundurulması, risklerin ve risklere karşı uygulanacak kontrol faaliyetlerinin belirlenmesi ve bunlara kaynak tahsisi yapılması aşamasında rasyonel kararlar alınabilmesi amacıyla tercih edilmiştir. Bu çerçevede geleneksel risk değerlendirme yöntemine alternatif olarak önerilen analitik ağ süreci, bulanık analitik hiyerarşi prosesi, bulanık analitik ağ süreci ve bulanık kural tabanı yöntemleri ile örnek problem üzerinden risk değerlendirmesi yapılmış, elde edilen sonuçlar karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, söz konusu yöntemlerin risk değerlendirme problemi için güçlü ve zayıf yönleri ortaya konmuş, farklı problem yapıları açısından etkinlikleri değerlendirilmiştir. Bu çalışmada önerilen risk değerlendirme metotlarının, karşılaştırmalı analizlerin ve değerlendirme sonuçlarının; idarelerin risk yönetim sistemi uygulamalarına geçiş sürecinde faydalı olacağı, özellikle mevzuatla netleştirilmeyen boşlukların genel idari teamüller yerine nicel tekniklerle doldurulması açısından katkı sağlayacağı düşünülmektedir.