Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Öğrenci: NURCAN YİĞİT
Danışman: HAYRİ DUMAN
Özet:Bu çalışmada Kastamonu yöresinde doğal olarak yayılış gösteren Quercus macranthera Fisch. & Mey. ex Hohen subsp. syspirensis (C. Koch) Menitsky (endemik), Q. petraea (Matt.) Liebl. subsp iberica (Steven ex Bieb.) Krassiln, Q. infectoria Oliver subsp boissieri (Reuter) O. Schwarz, Q. pubescens Willd., Q. virgilliana Ten. ve Q. cerris L. var. cerris türlerinin morfolojik ve mikromorfolojik özelliklerinin kullanılmasıyla bu türler arasındaki filogenetik ilişkilerin ortaya konması amaçlanmıştır. Meşe türlerinin yayılış yoğunlukları dikkate alınarak, Kastamonu yöresinde doğal olarak bulunan her türden 3 farklı alanda en az 30'ar bireyden rasgele örnekleme yöntemiyle örnekleme yapılmıştır. Her bireyden 10 adet yaprak örneği toplanarak bunlar üzerinde morfolojik ölçümler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yapraklar üzerinde mikromorfolojik karakterler (stoma, mumsu tabaka ve tüy yapısı) elektron mikroskobu yardımıyla incelenmiştir. Morfometrik karakterlerden; türlerin ayırımında kullanılabilecek en etkili yaprak morfometrik karakterlerinin, yaprak ayası uzunluğu, lop genişliği, yaprak genişliği, taban lopları arasındaki mesafe, uç loplar arasındaki mesafe, uç sinüsler ile taban sinüsleri arasındaki mesafeler ile yaprak yüzey alanı olduğu belirlenmiştir. Q. cerris L. var. cerris türünün yaprak alt yüzü mumsu tabakasının tamamen pürüzsüz bir yapıda olması ile; Q. petraea subsp. iberica türünün ise gerek stoma yapısı, gerekse tüy durumunun az ancak salgı tüyü mevcudiyetinin fazla olması ile diğer türlerden kolaylıkla ayrılabildiği belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Q. pubescens ve Q. virgiliana türlerinin gerek morfolojik karakterler bakımından gerekse mikromorfolojik karakteler bakımından Flora of Turkey'deki gibi birbirlerine son derece yakın türler olduğu tespit edilmiştir. Q. infectoria türününde bu türler ile yakınlık gösterdiği ancak Q. machranthera, Q. petraea subsp. iberica ve Q. cerris L. var. cerris türlerinin ise bu türlerden farklı bir grup oluşturduğu ortaya konulmuştur.