Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İLKER USTA
Danışman: TUNCAY KARAÇAY
Özet:Rulman titreşimlerinin nedenleri rulmanların imalatından kaynaklanan pürüzlülük, dairesellik ve form hataları ile imalat sonrası hatalar olarak iki ana sınıfa ayrılabilir. Rulman imalatı sonrasında ise yatağın imalat kaynaklı olarak dairesellikten sapması, rulmana ön yüklemenin yanlış yapılması, farklı ağırlıklarda şaftların kullanılması ve rulmanın yatakladığı şaftın ekseninin sapması gibi etkenler, imalat sonrası titreşime etki eden parametreler olarak dikkate alınabilir. Rulman bileziklerinin imalatında dairesellik hatası oluşabileceği gibi rulman yataklarında dairesellik hatasının bulunması ya da rulmanların yatağa montajının düzgün yapılamaması da dairesellik hatası kaynaklı titreşimlerin oluşmasına neden olabilir. Montajı yapılan açısal temaslı radyal rulmanlara uygulanan ön yüklemenin niceliği ve uygulandığı yüzeydeki dağılımı da titreşimlerin oluşumunda önemli bir etkendir. Rulmanın yatakladığı şaftın eksenindeki kaçıklık, ideal eksenine göre paralel ya da açısal olarak kaçık olması durumlarında yuvarlanma elemanları ile bilezikler arasındaki temas kuvvetlerini etkileyeceğinden rulman titreşimlerine ve rulman ömrüne etki eder. Rulmanlara etkiyen bileşke yükler, bilyalarla bilezikler arasında temas kuvvetlerindeki değişime ve sürtünmelere bağlı olarak önce rulman elemanlarında hasarlara daha sonra da hasarların neden olacağı titreşimlere ve bozulmalara neden olacaktır. Bu tez çalışmasında; belirlenen imalat sonrası parametrelerin, bir elektrik motoru tarafından tahrik edilerek çalışan ve bir şaftı iki ucundan yataklayan açısal temaslı radyal rulmanın titreşimlerine etkisi deneysel olarak araştırılmıştır. Deneysel çalışmalar için hazırlanan test düzeneğinde; rulmanda dairesellik hatası oluşturularak, yataklanan şaftın eksen kaçıklığı ve rulmana etkiyen bileşke kuvvetler değiştirilerek titreşim ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Toplanan titreşim verileri zaman ve frekans bölge analizleri ile incelenmiştir. Analizlerin sonucunda, belirlenen parametrelerin rulman titreşimlerine etkileri açıklanmış olup inceleme sonuçları grafikler ve tablolar yoluyla görsel olarak ortaya koyulmuş, ayrıca elde edilen çıktılar yorumlarla desteklenmiştir