Kaynaştırma eğitimine devam eden otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere sosyal beceri öğretiminde fırsat öğretiminin etkililiği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İSMAİL OKATAN

Danışman: EYLEM DAYI

Özet:

Bu araştırmanın amacı, kaynaştırma eğitimine devam eden OSB’li öğrencilere sosyal beceri öğretiminde fırsat öğretimi yönteminin etkililiğini belirlemektir. Bu amaç kapsamında yaşları 7-8 arasında değişen üç OSB’li öğrenciye selamlaşma, paylaşma ve oyuna katılmayı teklif etme becerileri fırsat öğretimi yöntemiyle öğretilmiş ve OSB’li öğrencilerin öğrendikleri sosyal becerileri sürdürmeleri, başka ortam ve kişilerin varlığında da beceriyi sergilemeleri amaçlanmıştır. Bunlara ek olarak OSB’li öğrencilerin sınıf ortamında sosyal becerileri kullanmaları durumunda tipik gelişim gösteren akranları tarafından sosyal kabul düzeylerindeki değişim incelenmiştir. Araştırmada, tek denekli araştırma yöntemlerinden “denekler arası yoklama denemeli çoklu yoklama modeli” kullanılmıştır. Araştırmada başlama düzeyi, öğretim, yoklama, izleme ve genelleme oturumları sonucunda elde edilen tüm veriler grafiksel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmanın etkililik sonuçları doğrultusunda fırsat öğretimi yönteminin her üç öğrencide de selamlaşma, paylaşma ve oyuna katılmayı teklif etme becerilerinin öğretilmesinde ve becerilerin öğretiminden bir, iki ve dört hafta sonra sürdürmelerinde etkili olduğu görülmüştür. Sosyal kabul düzeylerindeki sonuçlara baktığımızda ise, OSB’li öğrencilerin sosyal becerileri edindikten sonra tipik gelişim gösteren akranları tarafından sosyal kabul düzeylerinde yükselme olduğu bulgulanmıştır. Sosyal geçerlik sonuçlarına baktığımızda ise, anneler ve öğretmenler OSB’li öğrencilerin bu çalışmaya katılmalarından memnun olduklarını, fırsat öğretimi yöntemiyle öğrencilerin selamlaşma, paylaşma ve oyuna katılmayı teklif etme becerilerini öğrendiklerini ve günlük yaşamda kullandıklarını belirtmişlerdir.