Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: ARZU ALTIN
Danışman: VİCDAN ALTINOK
Özet:Bu çalışma, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin algılarına göre yöneticilerin liderlik davranışları ve örgütsel sessizlik davranışı arasındaki ilişkinin varlığını ve yönünü belirlemek, aralarındaki etkileşimi ve demografik değişkenlerin etkisini ilişkisel tarama yönetimiyle belirlemeye yöneliktir. Bu sebeple araştırmada yönetici liderlik tarzlarının boyutlarının örgütsel sessizlik davranışı boyutlarına etkisi ile demografik değişkenlerin yönetici liderlik tarzları ve öğretmenlerin örgütsel sessizlik davranışına etkisi incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın betimsel olarak çalışma grubunu 2015-2016 öğretim yılında Ankara ili Etimesgut ilçesi Eryaman semtindeki 8 lisedeki 252 öğretmen (Etimesgut İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü) oluşturmaktadır. Araştırmada veriler anket yoluyla elde edilmiştir. Araştırmada, veri toplama aracı olarak, Bolman ve Deal (1991) tarafından geliştirilen ve Türkçeye Dereli (2003) tarafından uyarlanmış Leadership Orientations Questionnaire(LOQ) Liderlik Stilleri Betimleme Anketi(LOQ) (Ek 1) ve örgütsel sessizliği ölçmek amacıyla Kahveci ve Demirtaş (2013b) tarafından geliştirilen Örgütsel Sessizlik Ölçeği(Ek 2) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23.0 veri analiz paket programı ile elektronik ortama aktarılmış ve yine SPSS 23.0 ve AMOS 21.0 programıyla istatistiksel analizler yapılmıştır. Katılımcıların demografik özellikleri ise frekans tabloları seklinde sunulmuştur. Araştırmada kullanılan ölçeklerin yapı geçerliliğini test etmek amacıyla öncelikle açıklayıcı faktör analizi yapılmış, ardından AMOS programında doğrulayıcı faktör analizi yapılmış, ortaya çıkan faktörlerin güvenilirlik düzeyleri test edilmiş, faktörlerin normal dağılım gösterip göstermediği Kolmogorov-Smirnov testi ile test edilmiş, korelasyon analizi, daha sonra ortalamaların karşılaştırılması için bağımsız t testi ve One-Way ANOVA testleri yapılmış ve değişkenler arası nedensel ilişkileri test etmek için çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin liderlik tarzlarını algılamaları orta seviye olan 3' ün altında çıkmıştır. Bu tarzlara ilişkin aritmetik ortalamalardan en yükseği 2,62 ortalama ile sembolik, en düşüğü ise ortalaması 2,31 ile insan kaynağı boyutundadır. Öğretmenlerin algılarına göre, örgütsel sessizliğin alt boyutlarına ilişkin en yüksek değeri 3,31 ortalama ile öğretmen boyutuna verdikleri görülmektedir. Bunu sırasıyla, 3,28 ortalama ile ortam ve 3,10 ortalama ile yönetici boyutları izlemektedir. Genel olarak öğretmenlerin örgütsel sessizlik davranışları ise orta seviye olan 3'ün üstünde çıkmıştır. Değişkenler arasındaki birlikte değişim ilişkileri ile ilgili bulgular incelendiğinde liderlik tarzlarının her bir boyutunun kendi aralarındaki ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkilere ait korelasyon değerlerinin tümünün pozitif ve p<0.01 düzeyinde anlamlı olduğu görülmüştür. Yöneticilik tarzlarının alt boyutlarından olan insan kaynağı ve sembolik boyutu arasındaki ilişkinin (r=,754) en yüksek değere sahip olduğu görülmüştür. Örgütsel sessizliğin her bir alt boyutunun kendi aralarındaki ve liderlik tarzları arasındaki ilişkilere ait korelasyon değerlerinin de pozitif ve p<0.01 düzeyinde anlamlı olduğu görülmüştür. Örgütsel sessizliğin alt boyutlarından ortam ve yönetici arasındaki ilişki (r=,592) en yüksek değere sahip bulunmuştur. Liderlik tarzlarının alt boyutlarına ait bağımsız değişkenlerin örgütsel sessizliğin alt boyutlar olan bağımlı değişkenler üzerindeki nedensel etkilerini test etmeye yönelik yapılan çoklu doğrusal regresyon analizi sonuçlarına göre insan kaynağı boyutu ve yapısal boyutun öğretmen boyutunun istatistiksel açıdan anlamlı birer yordayıcısı oldukları, sadece politik boyutun yönetici boyutunun istatistiksel açıdan anlamlı bir yordayıcısı olduğu hiçbir liderlik tarzının Ortam boyutu üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir etkisine sahip olmadığı görülmüştür.