Ön ısıl işlem uygulanmış ahşap taşıyıcı yapı elemanlarının farklı iklim şartlarındaki davranışlarının incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet GÜNEŞ

Danışman: Mustafa Altunok

Özet:

Bu çalışmada, ön ısıl işlem ve tanen modifikasyonunun ahşap taşıyıcı yapı elemanlarının fiziksel ve mekanik özelliklerine etkileri araştırılmıştır. Bu maksatla; Sarıçam (Pinus sylvestris L.), meşe (Quercus petraea L.) ve kestane (Castanea sativa M.) odunlarından 32x32 mm en kesitli parçalar D4 tutkalı ile yapıştırılarak 32x64 mm kolon ve kiriş örnekleri elde edilmiştir. Örneklerin bir kısmına ön ısıl işlem, kalan diğer kısmına ise emprenye sonrası ön ısıl işlem uygulanmıştır. Örneklerin %10’luk meşe palamudu taneni (valeks) çözeltisi içerisine 24 saat süre ile daldırılarak yapılmıştır. Isıl işlem Sarıçam odunlarına 150℃’de, meşe ve kestane odunlarına ise 160℃’de 3 saat süre ile toplam 37 saatte düşük sıcaklıkta 3 atm buhar basıncı altında uygulanmıştır. Her üç düzeyde hazırlanan örnekler sırasıyla 20℃ sıcaklık ve %65 bağıl nem, 40℃ sıcaklık %35 bağıl nem ve 10℃ sıcaklık %50 bağıl nemde üç farklı iklim şartında kondüsyonlanmıştır. TS ISO 13061-1 ve TS ISO 13061-2’e göre tam kuru ve hava kurusu yoğunluk, TS ISO 13061-15’e göre boyutsal kararlılık, TS ISO 13061-3’e göre eğilme, TS ISO 13061-4’e göre eğilmede elastikiyet modülü, TS 2595 ve TS 647’e göre sütun (burkulma), TS EN 205’e göre liflere paralel yapışma, TS EN 13446’e göre liflere dik vida tutma, TS ISO 13061-12’e göre Brinell sertlik direnci testleri uygulanmıştır. Bu testler sonucunda; ön ısıl işlemli ve tanen emprenyeli örneklerin yoğunlukları ile denge rutubetlerinde azalmalar tespit edilmiştir. Örneklerin boyutsal stabilizasyonu olumlu yönde etkilenmiştir. Ön ısıl işlem ile meşe ve kestane odunlarının eğilme direnci azalırken, Sarıçam odunu tanen emprenyeli örneklerin eğilme direncinde artış olmuştur. Ön ısıl işlemli ve tanen modifiyeli örneklerin sütun direnci ile elastikiyet modülü değerlerinde artışlar kaydedilmiştir. Genel olarak ön ısıl işlem ahşap taşıyıcı yapı elemanlarının bazı mekanik ve fiziksel özelliklerinde azalmalara, tanen modifiyesi ise direnç kayıplarının bir miktar etkisini azaltmada etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler : Ön ısıl işlem, ahşap taşıyıcılar, mekanik davranış, meşe taneni