Hediye alan ve hediye veren bakış açılarıyla ürün kategorilerinde kutsallığın değişimi: Bir yaşam döngüsü analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Eda ÇETİZ

Danışman: Serkan Güneş

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu tez, hediye almanın ve vermenin subjektif doğasını, hediye türleri arasındaki değişen kutsallık algıları bağlamında ele almaktadır. Hediye alıcı ve verici bakış açılarını bir araya getirerek, belirli ürün kategorilerindeki kutsallık değişimini anlamaya yönelik bir yaşam döngüsü analizi sunmaktadır. Araştırma, sosyal ve kültürel dinamiklerin, bireylerin yaşam döngüsü sürecindeki farklı aşamalarda nasıl etkileşime girdiğini ve bu etkileşimlerin hediye alım ve verme davranışlarına nasıl yansıdığını araştırmaktadır. Araştırmanın odak noktası, hediyeleşme eyleminin sadece bireyler arasındaki bir etkileşimden öte, belirli ürün kategorileri ile ilişkilendirilmiş kutsal bir değer taşıma potansiyelini nasıl barındırdığını vurgulamaktadır. Her bir ürün, doğası gereği tüketicisi tarafından zaman içinde çeşitli şekillerde değer kazanmakta ve tüketilmektedir. Hediyeler de benzer şekilde, karmaşık bir biçimde bireylerin yaşamları boyunca çeşitli evrimlere uğrarken, ürün kategorileri üzerinden kullanıcıları ve alıcıları tarafından yüklenen kutsallık algıları da değişim göstermektedir. Bu kapsamda, tez, hediye almanın ve vermenin zaman içindeki evrimini, bireylerin yaşam döngüsü boyunca karşılaştıkları farklı sosyal, kültürel ve ekonomik faktörlerle birlikte değerlendirmektedir. Araştırma sonuçları, hediye edilen ürünlerin belirli kategorilerinin kullanıcıları ve satın alanları arasında cinsiyet, yaş, gelir ve eğitim durumu gibi demografik özelliklere bağlı olarak farklı yaşam döngüsü aşamalarında çeşitli kutsallık nitelikleriyle farklı şekillerde anlamlandırıldığını göstermektedir. Bu durum, kullanılmasa dahi saklanma eğilimi gösterilen hediye ürünlerinin hem doğası gereği diğer ürünlerden ayrıldığını hem de bireysel kutsal nitelikler taşıdığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler : Hediye ürün, hediye kültürü, hediye yaşam döngüsü, hediye almak ve vermek, hediye alım süreci, hediye algısı, kutsal ve profan, kutsallık