OKUL ÖNCESİ ÇAĞI KLASİK FENİLKETONÜRİLİ ÇOCUKLARIN MALNUTRİSYON DURUMUNUN SAPTANMASI

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nur Arzu Bakırel

Danışman: NEVİN ŞANLIER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu arastirma; diizenli diyet tedavisi altmda olan okul oncesi cagi klasik fenilketonurili hastalarin besin alimlari, biiyume durumlari ve malnutrisyon durumunun saptanmasi amaciyla gerceklestirilmistir. Hacettepe Universitesi ihsan Dogramaci Cocuk Hastanesi Metabolizma ve Beslenme Unitesi tarafmdan klasik fenilketoniiri tanisi alarak Beslenme ve Diyet Boliimii ile birlikte diyet tedavisiyle izlenmeye baslanmis, yaslan 1-6 yil arasmda degisen 70 cocuk arastirma kapsamma ahnmistir. Fenilketonurili cocuklara ait tanimlayici bilgiler, cocuklann hastahgina ait bilgiler ve beslenme ahskanhklari yiizytize goriisme teknigi ile anket uygulanarak toplanmistir. Beslenme durumunu saptamak amaciyla 24 saatlik besin tiiketim kaydi ile birlikte cocuklann bazi antropometrik olciimleri (vucut agirhgi, boy uzunlugu, list orta kol cevresi, bas 9evresi) ve biyokimyasal degerleri ahnmistir. Malniitrisyonun degerlendirilmesi icin 90cuklarin "yasa gore boy", "boya gore agirbk" ve "yasa gore agirhk" Z-skor degerleri hesaplanmi§tir. Bu hesaplamalar yapihrken yasa ve cinsiyete gore hesaplanmis olan "National Center for Health Statistics/Center for Diseases Control/World Health Organization (NCHS/CDC/WHO)" referans degerleri kullamlmistir. Yasa gore boy "kronik malnutrisyonun" un bir gostergesi olarak kabul edilmektedir. Cocuklann yasa gore boy uzunlugu (kisa) Z-skorlarma ve persentillerine bakildiginda sirasiyla 1-3 yas grubunda 90cuklarm % 18.2 ve % 22.7'si , 4-6 yas grubu 90cuklann ise % 30.8'i ve % 46.2'si kronik malnutrisyonlu (<-2 SD, <5.persentil)'dur. Yasa gore vticut agirhgi (dtisiik kilolu) z-skorlanna ve persentillerine bakildiginda ise sirasiyla 1-3 yas grubunun % 20.5 ve % 27.3'ii, 4-6 yas grubu 90cuklann ise % 15.4 ve % 26.9'u akut malnutrisyonludur (<-2 SD, <5.persentil). Cocuklann besin tiiketimine bakildiginda; diyetle alinan fenilalanin, protein ve enerji miktarinin , onerilen miktarlardan az oldugu (p<0.05) saptanmi§tir. Cocuklann vitamin alimlari incelendiginde 1-3 yas grubundaki 9ocuklann A vitamini, E vitamini, Bi vitamini, B2 vitamini, B6 vitamini, C vitamini ve K vitaminini istatistiksel olarak onerilenden yiiksek almistir (p<0.05). Niasinin ve D vitaminin onerilen miktardan dtisiik alinmasi istatistiksel olarak onemli bulunmazken (p>0.05), B12 vitamini ve posanm onerilen miktardan (DRI) az alinmasi istatistiksel a9idan onemlidir (p<0.05). 4-6 yas grubundaki 9ocuklann ise A vitamini, E vitamini, B6 vitamini, C vitamini, K vitamini alimlari onerilen miktarlardan (DRI) yiiksek iken (p<0.05), B2 vitamini ahmindaki fazlahk istatistiksel olarak onemli bulunmamistir. Niasin, B12 vitamini ve D vitamini ve posa alimlari onerilen diizeyden istatistiksel a9idan dtisiik iken (p<0.05), B) vitamindeki dii§iikliik istatistiksel a9idan onemli degildir (p>0.05). Beslenme aliskanliklanni iyilestirmek ve yasamlannm ileri donemlerinde sagliklarim koruyabilmek i9in fenilketonurili 90cuklann ve ailelerinin yeterli ve dengeli beslenme konusunda egitilmelerinin yararli olacagi kanisina vanlmistir. Kisitli diyet tedavisi ile beslenen PKU'lu 9ocuklann biiyiime ve gelisimleri siki takip edilmeli, rutin biyokimyasal degerlendirmeleri yapihp yeterli ve dengeli beslenme durumlarinm saglanmasi gerekmektedir.